Od stvaranja prve države Južnih Slovena, koja će s vremenom prerasti u Jugoslaviju, prošlo je tačno jedno stoleće, a čak i spominjanje imena zemlje koja se dezintegrisala početkom 1990-ih u krvavim ratovima izaziva različite i, uglavnom, veoma emotivne reakcije, piše Al Džazira Balkans. Jugoslovenska ideja potekla iz Hrvatske Istoričare i filozofe istorije zabrinjava falsifikovanje istorijskih istina i redukovano predstavljanje istorije, u kojem se motivi za stvaranje Jugoslavije uvek ili izbacuju iz narativa ili guraju duboko na marginu. Jugoslavija je nastala kao težnja naroda slovenskog juga da ostvare slobodu u nezavisnom političkom uređenju, a sve ostalo jesu pogrešne interpretacije prošlosti. – Stvaranje Jugoslavije, koja je ispočetka formirana kao Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca

Nikolaj Hartvig svojom sposobnošću učinio je sve kako bi približio Srbiju i Rusiju. Na kraju, na tom poslu je i preminuo. Obeležavajući Dan diplomata Rusije, 10. februar, na dan kada je 1802. stvoreno Ministarstvo inostranih poslova, predstavnici ambasade Rusije, sa Aleksandrom Čepurinom na čelu, položili su vence na grob Nikolaja Hartviga na Novom groblju u Beogradu. Nikolaj Hartvig bio je ruski carski poslanik na srpskom dvoru od kraja Aneksione krize 1909. do jula 1914, kada je preminuo na dužnosti. Rođen je 1857. godine na Kavkazu u gradu Gori u današnjoj Gruziji, u osiromašenoj aristokratskoj porodici vojnog lekara, naturalizovanog Rusa nemačkog porekla. Diplomatsku službu započeo je 1875. u Azijskom departmanu Ministarstva inostranih poslova Ruske imperije. Odmah se ispostavilo da mu je sudbina vezana za Balkan.

Šljis! Jedno zrno pocepa mi koporan. Osvrnem se ja – šljis! – drugo udari posred ruke. Uh, slavu mu njegovu, uhvatih se za ruku kad treće zviznu u nos i eksplodira, i oko mi odmah iscuri, svedočio je o svojim ranama Mihailo Irižanin iz Preljine kod Čačka Čačak – Rat bejaše minuo ali je ožiljak na licu Mihaila Irižanina ostao da navek svedoči o strašnome boju, kad mu je kuršum izbio oko. Ostavi plug i volove načas, i u oranici rodne Preljine stade da svedoči o svom stradanju namerniku Milanu Šantiću. A ovaj to 1838. u Beogradu odštampa u svom ratnom zborniku „Vitezi slobode”… Na sam Lučindan, 1915. poseli smo selo

U pogledu bugarskih zverstava u Vranju i okolini, Surdulica drži prvo mesto. Po tome je ona i dovedena u vezu sa udaljenim srbskim oblastima. U njoj su Bugari ubijali Srbe iz celoga Srbstva. (To će se videti iz ovoga kratkoga pomena znanih žrtava u Surdulici. A najviše su Bugari pobili u Surdulici Srba iz Vranjskoga, Topličkoga, Kumanovskoga, Niškoga, Pirotskoga i Prištinskoga okruga. (Dosit. I, 92–94; izveštaj William-a A.Drayton-aDosit. I, 191.) Surdulica je postala prava klanica srbskoga naroda. Ovo su mesto Bugari sami prozvali srbskom kosturnicom. I načinili su Bugari od ovoga najlepšega predela u celoj Srbiji starih granica pravu srbsku kosturnicu. Kakvi tu nisu pobiveni prvi ljudi iz naroda: starci,

Iz bogate kolekcije razglednica koje je sakupljao Aleksandar Boričić, bivši jugoslovenski i srpski odbojkaš i reprezentativac i dugogodišnji predsednik Odbojkaškog saveza Srbije, izdvajaju se autentična svedočanstva o histeričnoj propagandi Austrougarske i Nemačke protiv Srbije uoči i tokom Prvog svetskog rata. Tu su razglednice, karikature, proglasi i na svima njima su Srbi, njihova država i kralj predstavljeni u najgorem mogućem svetlu. Nakon što pogledate karikature nemačkih satiričnih časopisa od 1903. do 1918. godine shvatićete koliko je mnogo uloženo da danas još uvek svetom vladaju ovako negativni stereotipi o Srbima. Srbi za njih nisu ništa drugo do “divlje balkansko pleme koje treba zatrti” pa im je zato objavljena i čitulja posle povlačenja

Knjiga „Leget 1914” autora Slobodana Lazarevića, koja govori o vojničkoj katastrofi koja je potisnuta u kolektivnom sećanju, predstavljena je u Domu Vojske Srbije u Beogradu. Bitka se odigrala 6. septembra 1914. godine, početkom Prvog svetskog rata, a tog dana poginulo je ili zarobljeno, podaci u literaturi se razlikuju, između pet i sedam hiljada vojnika iz Timočke divizije. Kako je rekao istoričar prof. dr Predrag Marković, reč je o „najkrvavijem, najtragičnijem danu u srpskoj vojnoj istoriji”, najtežim gubicima ako se posmatraju po danu ratovanja. Srpska vojska je pošla preko Save na zahtev saveznika koji su u leto 1914. godine bili u teškoj situaciji na svim frontovima. U prelazak preko reke se

U Muzeju Semberije u Bijeljini danas je otvorena izložba o memorijalima Prvog svjetskog rata u Republici Srpskoj, čiji su autori Mirko Babić, Snežana Negovanović i Nenad Lukić. Negovanovićeva je rekla novinarima da je izložba rezultat trogodišnjeg istraživanja i ovo je njeno prvo predstavljanje koje prikazuje stanje 43 memorijalna obilježja, a uz izložbu je urađen i katalog. “Uporedo sa našim istraživanjem trajala je i obnova memorijala, zahvaljujući opštem interesovanju povodom stogodišnjice obilježavanja kraja Prvog svetskog rata i ovom izložbom započinje niz događaja kojima će se obeležiti pobeda u ovom Velikom ratu”, istakla je ona. Prema ocjeni autora istraživanja, na teritoriji Republike Srpske memorijali Velikog rata su u vrlo dobrom stanju, zahvaljujući

Ko su srpski dobrovoljci? Dobrovoljački odred majora Vojina Popovića – Vojvode Vuka, elitna jedinica srpske vojske, 28. septembra 1916. godine smijenila je 4. puk Drinske divizije u rovovima Kajmakčalana. Nasuprot srpskih dobrovoljaca na vrhu planine Nidže, Kajmakčalanu, stajao je „Borisov grad”, neosvojiva bugarska tvrđava, kako su smatrali stratezi bugarske vojske. Tačno 30. septembra 1916. godine počela je snažna artiljerijska priprema srpske vojske, koja je dva i po sata preoravala bugarske položaje na Kajmakčalanu, a onda je Dobrovoljački odred krenuo u juriš i upao u bugarske rovove. Sat i po vremena trajala je borba na bajonet, prsa u prsa između dobrovoljaca i bugarskih vojnika u rovovima Kajmakčalana, neopisivo ljudsko klanje, a

Petar Pjer Marinović je bio izdanak dve ugledne srpske porodice, budući unuk predsednika srpske vlade te praunuk najvećeg srpskog trgovca i zadužbinara svog doba. Trag nije ostavio u zemlji svojih predaka već u Francuskoj, ali je uprkos tome naš koliko i njihov, i predstavlja svojevrsnu sponu između naše dve zemlje Petar Marinović je jedan od onih naših velikana koji su uprkos svom srpskom poreklu, trag ostavili u nekoj stranoj zemlji. U slučaju Pjerovom (kako je zvan u zemlji galskih petlova), bila je to prijateljska i saveznička Francuska. Ne slučajno. Rodio se u Parizu, 1. avgusta 1898. godine u uglednoj i situiranoj porodici. Majka mu je bila Agripina Bronkov, podanica Ruske

U Muzeju Semberije u Bijeljini biće prikazana izložba o stanju memorijalnih obilježja Prvog svjetskog rata u Republici Srpskoj, čiji su autori Mirko Babić, Snežana Negovanović i Nenad Lukić. “Na izložbi će biti prikazano šta se sačuvalo, šta je obnovljeno ili novoizgrađeno u susret obilježavanju stogodišnice Prvog svjetskog rata, slavnih pobjeda i velikih stradanja, borbe za slobodu i sticanje nezavisnosti srpskog naroda”, najavljeno je iz Muzeja. Izložba je nastala kao rezultat istraživanja stručnjaka iz Srbije i Republike Srpske koji su posjetili i zabilježili sadašnje stanje 43 memorijalna obilježja Prvog svjetskog rata na prostoru Republike Srpske i od interesa za Srpsku na prostorima Federacije BiH. Otvaranje izložbe i promocija kataloga “Memorijali Prvog

Povodom godišnjice smrti vojvoda Živojina Mišića i Petra Bojovića, i armijskog generala Pavla Jurišića-Šturma danas je na Novom groblju u Beogradu održana državna ceremonija polaganja venaca i odata počast Povodom godišnjice smrti vojvoda Živojina Mišića i Petra Bojovića, i armijskog generala Pavla Jurišića-Šturma danas je na Novom groblju u Beogradu održana državna ceremonija polaganja venaca i odata počast. Ceremoniju je predvodio državni sekretar Ministarstva za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja Negovan Stanković koji je položio vence. Vence su položili i načelnik Generalštaba Vojske Srbije Ljubiša Diković, zamenik gradonačelnika Beograda Andreja Mladenović, potomci istaknutih vojskovođa kao i predstavnici velikog broja udruženja opredeljenih za negovanje tradicija i građani. Mladenović je istakao

20. januara 1921. – U Beogradu umro srpski vojvoda Živojin Mišić. Učestvovao je u svim srpskim ratovima od 1876. do 1918. Neposredno je komandovao srpskom Prvom armijom u Kolubarskoj bici, a prilikom proboja Solunskog fronta je bio načelnik Vrhovne komande. Živojin Mišić je rođen 19. jula 1855. (7. jula po starom kalendaru) u Struganiku. Preci Živojina Mišića su se doselili u Struganik krajem 17. ili početkom 18. veka (nekada su se prezivali Kaljević i Lučić). Porodica je uzela prezime Mišić po imenu dede Živojina Mišića – Miša Kaljevića. Doselili su se iz Drobnjaka. Mišićevi roditelji Radovan i Anđelija (rođ. Damjanović iz Koštunića) imali su trinaestoro dece, od kojih su dvoje bile

Novo Goražde – Jedna od glavnih ulica u Goraždu, sve do 1992. godine, nosila je ime Ksenije Tanasković, a dugi niz godina i opštinsko udruženje žena u ovom gradu na Drini. Jednonacionalna bošnjačka vlast u Goraždu, od 1996. godine briše svaki istorijski trag srpskog bivstvovanja. Tako svoju ulicu u Goraždu gubi i Ksenija Tanasković. Zbog čega i zašto, samo je posleratnoj i aktuelnoj goraždanskoj bošnjačkoj vlasti znano. Ko je, u stvari, bila Kseniji Tanasković, snaja iz nekadašnje čuvene goraždanske trgovačke porodice? Odmah po organizovanju masovnog oružanog otpora srpskog naroda goraždanskog i delova rogatičkog i paljanskog kraja, 1941. godine, i lociranju ustanika u selo Vražalice, Ksenija Tanasković u Goraždu organizuje Centar sa saradnju

Navršio se vek od kada su, 17. januara 1918. godine, formirane prve srpske eskadrile opremljene modernim avionima i popunjene obučenim srpskim kadrom, koje su učestvovale u proboju Solunskog fronta i oslobođenju Otadžbine. S ponosom se sećamo tih dana i hrabrih srpskih avijatičara, ne dozvoljavamo da zaborav prekrije te svetle tačke naše vazduhoplovne istorije. Radi jačanja vazduhoplovnih snaga srp­ska vla­da je ja­nu­a­ra 1916. go­di­ne sklopi­la ugo­vor sa Fran­cu­skom radi opre­manja vojske sa pet avi­ja­cij­skih eskadri­la i prate­ćim je­di­ni­ca­ma. Od­lu­ka je re­a­li­zo­va­na tek kada se srp­ska voj­ska prebaci­la sa Kr­fa na po­lo­ža­je kod So­lu­na. Aero­plan­ska eska­dra Srpske voj­ske je ba­zi­ra­la u Mi­kri, gde se na­la­zi­la glav­na ba­za Aero­na­u­ti­ke fran­cu­ske is­toč­ne voj­ske. Tri­de­se­tog ma­ja 1916.

Prije sto i dvije godine započela je evakuacija srpske vojske sa albanske obale na grčko ostrvo Krf. Povlačenje koje je u Srbiji počelo 15. oktobra 1915. godine završilo se 18. januara 1916. Poslednji srpski vojnici evakuisani su sa albanske obale 18. aprila. Albanska golgota je jedan od najtragičnijih perioda srpske istorije. Ne zna se ni danas tačan broj stradalih srpskih vojnika i civila. Sve je počelo velikom nemačko-austrougarskom ofanzivom. Početkom oktobra 1915. godine udružene snage nemačke i austrougarske vojske krenule su u napad na Srbiju. Centralnim silama ubrzo se pridružila i Bugarska, koja je još od Drugog balkanskog rata čekala trenutak da se obračuna sa Srbijom. Kraljevinu, koja je u

Godina 1905. otpočela ubistvom prote u Kumanovu Atanasija – Taška Petrovića Ulazak srbske četa u Makedoniju uvećao je broj bugarskih zločina nad Srbima. Na udaru su bili svi oni za koje je bilo dovoljno pretpostaviti da mogu biti opasni za bugarsku organizaciju. Prema podacima konzula Ivana Ivanića, od bugarskog noža i kuršuma stradalo je preko 150 viđenijih Srba. Po bestijalnosti, kojom su izvedene, ističu se pokolji koje su čete Atanasa Babate i Jordana Spasova izvršile u selima Kokošinje kod Kumanova i Rudare kod Kratova. Godina 1905. otpočela je ubistvom srbskog prote u Kumanovu Atanasija – Taška Petrovića. Organizator i izvršilac ubistva bila je bugarska organizacija u Kumanovu. Pop Taško je osuđen na smrt zato što je bio

Čačak – Na ratnim poljima Srbije te 1914. oni su bili najlepši cvetovi i poslednja nada da će svojim mladalačkim žarom i besprimernim patriotizmom, koji će uneti među trupe iskusnih ali iznemoglih ratnika, razbiti Poćorekovu kaznenu ekspediciju i odbraniti čast svoje zemlje… To se i dogodilo. Kada su napustili kasarnu u Skoplju i u besprekornom redu izašli na ulicu, masa sveta dočeka ih cvećem. Bilo je onih što nisu mogli da zadrže suze i jecaj: „Odoše đaci na front… Odoše đaci u smrt…” Buketi orošeni suzama padaju na ponosne mladiće, čiji se bajoneti i kaplarske zvezdice presijavaju na suncu… Ovim slovima čačanski književnik Antonije Đurić opisuje stupanje u boj slavne srpske

Za ovu “našu” Novu godinu poklanjam vam jednu istinski našu priču. Nestvarna je, a baš naša. Ovako počinje nastavak mog romana o Gvozdenom puku: Prolog: Jordan je pamtio potpuno drugačije Vidovdane od ovog. Kao mali bi se, u tek oslobođenom Nišu, uvek u porti crkve, dok bi trajala služba i pomen svim vojnicima palim za veru i otadžbinu, sa ostalom dečurlijom igrao Srba i Turaka. Kada je ostao samo sa majkom i sestrom, prisustvovao bi molitvi od početka do kraja, a u Beogradu bi, kao pitomac Vojne akademije, koju je završio 1900, obeležavao taj praznik najsvečanije moguće, kao „svoj dan“. Vidovdan je, nekako, uvek bio svet, poseban, sa mislima ka

Iako je srpska vojska već polako prilazila Skadru, Crnogorci su ostali ukopani na Mojkovcu, a mogli su i oni da krenu put Skadra… Međutim, bilo je to vrijeme kad je riječ jednog kralja i komandanata vojske imala najveću vrijednost, kaže Goran Kiković, srpski istoričar i predsjednik Skupštine opštine Berane Priredio: Tihomir BURZANOVIĆ Srpski istoričar i predsjednik Skupštine opštine Berane Goran Kiković ističe da je Mojkovačka bitka zlatnim slovima ispisana u srpskoj istoriji – “da nije bilo Božića na Mojkovcu, ne bi bilo ni Vaskrsa na Kajmakčalanu”. Povodom 102 godine od slavne Mojkovačke bitke, na Badnji dan i Božić 6. i 7. januara 1916, Kiković u intervju Srni napominje da je

Danas je godišnjica slavne Mojkovačke bitke u Prvom svjetskom ratu, koja je bila jedna od svijetlih strana jedinstva Crne Gore i Srbije. Bitka je vođena od 06.01. do 08.01. 1916. godine u okolini Mojkovca i u njoj je Sandžačka vojska kraljevine Crne Gore uspješno zaustavila austrougarsku ofanzivu, čime je omogućeno povlačenje vojske kraljevine Srbije preko djelova Crne Gore ka Jadranskom moru, a samim tim i njena kasnija evakuacija na Krf. Vojskom kraljevine Crne Gore je komandovao serdar Janko Vukotić. To je ujedno bila i poslednja vojna operacija vojske Kraljevine Crne Gore, koja 1918. godine ulazi u sastav Kraljevine SHS. Mojkovačka bitka je zapravo samo završna faza jedne veće vojne operacije poznate pod nazivom

Tadija, vazduhoplovni as iz Prvog svetskog rata, jedan je od osnivača „Aeroputa”, dr Roman je utemeljivač vojne hirurgije, majka Stanislava je bila hrabra bolničarka, a Stanislav – najmlađi srpski vojnik na Ceru Godina koja je iza nas protekla je u znaku obeležavanja 90 godina od osnivanja društva za vazdušni saobraćaj „Aeroput”, čiji je jedan od osnivač i dugogodišnji direktor bio Tadija Sondermajer, najmarkantnija ličnost u civilom vazduhoplovstvu Srbije i Kraljevine Jugoslavije između dva svetska rata. Osnivanju „Aeroputa”, je prethodio nesvakidašnji lični poduhvat ovog vazduhoplovnog asa iz Prvog svetskog rata. Bio je to let avionom „potez 25” od Pariza do Bombaja u Indiji i nazad do Beograda, od 20. aprila do

Snimićemo istorijsku dramu sa elementima vesterna u kojoj će kralj Petar I biti predstavljen kao čovjek od krvi i mesa a ne ikona, kazao je Tanjugu Petar Ristovski reditelj filma “Čarape kralja Petra”. Petar je sin našeg proslavljenog glumca Lazara Ristovskog koji će u filmu igrati srpskog suverena. Film “Čarape kralja Petra” donosi priču o čovjeku koji je porjeklom, rođenjem i ličnom odlukom prigrlio krst sopstvene sudbine. Francuski đak, prekaljeni vojnik i ratnik, kralj Petar Karađorđević, stekao iskustvo ratujući u Legiji stranaca u Francusko-pruskom ratu. Njegov ratnički duh utemeljen je u ličnosti njegovog dede, jednog od najvažnijih srpskih ratnika, srpskog vožda Karađorđa. Poslije 45 godina u izgnanstvu kralj Petar Karađorđević

U godini koja je danas počela obilježava se jedan izuzetno značajan jubilej – vijek ujedinjenja Crne Gore i Srbije. Podsjećamo, 1918. godine Velika narodna skupština srpskog naroda u Crnoj Gori, poznatija kao Podgorička skupština, izglasala je istorijsku i slavnu odluku o ujedinjenje Crne Gore i Srbije. Odluku o ujedinjenju izglasalo je 160 poslanika Podgoričke skupštine, a taj dokument je predviđao da se Crna Gora ujedini sa Srbijom u jednu državu pod dinastijom Karađorđević. Prema odluci Podgoričke skupštine, crnogorski suveren kralj Nikola, koji je ranije pobjegao iz zemlje, zbačen je sa prestola. Odluka Podgoričke skupštine od 26. novembra o ujedinjenju Crne Gore sa Srbijom bila je uvod u proglašenje zajedničke države Srba, Hrvata