Na današnji dan 1929. godine umro je vojvoda Stepan Stepa Stepanović, jedan od najistaknutijih srpskih vojskovođa. Pod njegovom komandom u Cerskoj bici, u avgustu 1914. godine, srpska Druga armija razbila je austrougarske trupe, za šta je Stepa Stepanović dobio čin vojvode. Na Solunskom frontu u septembru 1918. godine Druga armija je, napadajući na glavnom pravcu, u sadejstvu sa Prvom armijom, probila neprijateljsku odbranu, potom izbila na bugarsku granicu i prinudila Sofiju na kapitulaciju. Učestvovao je u srpsko-bugarskom ratu 1885. godine, a nekoliko godina kasnije postao je profesor istorije na Vojnoj akademiji u Beogradu i pomoćnik načelnika Glavnog štaba. U generalski čin unaprijeđen je 1907. godine i postavljen za komandanta Šumadijske

U češkom zatvoru Terezinu, 28. aprila 1918. godine umro je Gavrilo Princip, član tajne organizacije “Mlada Bosna”, čiji je atentat na austrougarskog prestolonasljednika Franca Ferdinanda na Vidovdan 1914. godine u Sarajevu poslužio Beču kao izgovor za vojnu invaziju na Srbiju, što je dovelo do Prvog svjetskog rata. Članovi “Mlade Bosne” izvršili su atentat u znak protesta protiv austrougarske okupatorske politike i težnje većinskog srpskog naroda za oslobođenje i ujedinjenje. Zbog atentata na Franca Ferdinanda, 12. oktobra 1914. godine pred sud je izvedeno 25 mladih ljudi. Od šest atentatora, njih pet je bilo mlađe od 21 godine, što ih je, prema tadašnjem zakonu, činilo maloljetnim. Osuđeni su 29. oktobra 1914. na

U Istorijskom Arhivu Grada Novog Sada, Filipa Višnjića 2a, u četvrtak 26. aprila 2018. godine, u 19 časova, povodom obeležavanja stogodišnjice Prvog svetskog rata, biće otvorena izložba pod nazivom „Srbija pamti savezničku Bizertu (1915–1919)“. Autor izložbe je Luka Nikolić, potpukovnik u penziji iz Udruženja ratnih dobrovoljaca 1912–1918, njihovih potomaka i poštovalaca iz Beograda. Organizatori izložbe su Udruženje ratnih dobrovoljaca 1912-1918 njihovih potomaka i poštovalaca „Obilić 1912-1918“ iz Novog Sada i Istorijski arhiv Grada Novog Sada. Na otvaranju izložbe će govoriti Ognjen Karanović, istoričar iz Novog Sada. Izložbu će otvoriti dr Milan Micić, istoričar i književnik iz Novog Sada. Pozdravnu reč daće Petar Đurđev, direktor Istorijskog Arhiva Grada Novog Sada i Batrić Ćalović, zamenik predsednika Udruženja „Obilić 1912-1918 “ Novi

Vojnici su se vraćali. Dolazili su raskaljanim drumovima, koji su ih nekada odveli u tuđinu. Promicala je grupa za gupom. Ljudi su se zdravili, raspitivali jedne za druge, radovali se.— I stara Soka Lolić izišla je da sačeka ratnike. Sa njima će doći i njen prvenac, njen Živadin i bratić Janko. — Videste li gde mog Živadina? — pitala je starica vojnike u prolazu. Oni su se pravili da ne čuju njene reči i, pozdravljajući je uzgred, prošli mimo njene tarabe. — Otišao je sa Jankom, oni će se zajedno vratiti? — opet će stara Soka.— Toga dana Živadin i Janko nisu stigli. Nisu se vratili ni sutra, ni prekosutra,

Načelnik opštine Bosansko Grahovo Duško Radun rekao je danas Srni da bi 29. aprila u Bosansom Grahovu trebalo da bude obilježeno 100 godina od smrti Gavrila Principa. “Programom obilježavanja predviđeno je služenje liturgije, ali i prigodan kulturno-umjetnički program. Pozivnice za ovaj događaj uručili smo predsjednicima Srbije i Republike Srpske Aleksandru Vučiću i Miloradu Dodiku”, rekao je Radun. On očekuje da će Vučić i Dodik potvrditi dolazak na obilježavanje 100 godina od smrti Gavrila Principa. “Za sada su nam dolazak potvrdili predstavnici Pokrajinske vlade Vojvodine, kao i predsjednik Saveza Srba iz regiona Miodrag Linta. Pozivnica je upućena i predsjedniku Srpskog nacionalnog vijeća u Hrvatskoj Miloradu Pupovcu”, naveo je Radun. On vjeruje

Valjevci od zaborava nastoje da sačuvaju heroje i značajne događaje u svetskom sukobu na početku 20. veka. Poduhvat Udruženja za negovanje tradicije valjevskog kraja Prvi srpski avion u borbu je poleteo sa aerodroma u Valjevu. Naši vojnici su imali najbolje puške na svetu – “kokinke”, koje je usavršio čovek sa ovih prostora, kao i originalno naoružanje i maskirnu opremu. Lipton, čije čajeve danas pijemo, zdušno je pomagao Srbima, govoreći da je to najdruželjubiviji narod na svetu. Kralj Petar Prvi Karađorđević bio je sin Valjevke. Srpska vojska prva je u istoriji oborila vojni avion i vodila rovovsku bitku, i nije izgubila nijednu ratnu zastavu. Podvizi srpskih lekara u Velikom ratu i

Od izbijanja balkanskih ratova i nešto docnije i Velikog rata, na našoj strani bio je i Esad-paša Toptani, armijski đeneral Turske carevine, koji je završio francusku Vojnu akademiju u Sen-Siru. Jedno vreme bio je postavljen i kao komandant glavnog obezbeđenja poslednjeg sultana Abdula Hamida Drugog. Poticao je iz stare vlastelinske albanske porodice, rodom iz varoši Kroje, čiji se preci prvi put pominju još iz vremena pre najezde Turaka. Pripadao je onom malom soju osoba kod kojih su čojstvo, junaštvo, viteštvo i data reč bile prave svetinje, a koje su se lagano, s početka 20. stoleća, počele gubiti. Kao komandant grada, Esad-paša je u Prvom balkanskom ratu sedam meseci branio Skadar,

Ministar spoljnih poslova Ivica Dačić i ministar evropskih i spoljnih poslova Francuske Žan-Iv Le Drijan, položili su danas vence na Francuskom vojnom groblju na kojem je sahranjeno 375 francuskih vojnika stradalih tokom Prvog svetskog rata Ministar spoljnih poslova Ivica Dačić i ministar evropskih i spoljnih poslova Francuske Žan-Iv Le Drijan, položili su danas vence na Francuskom vojnom groblju, koje se nalazi u okviru Novog groblja, a na kojem je sahranjeno 375 francuskih vojnika stradalih tokom Prvog svetskog rata. Na cereremonije odavanja počasti francuskim vojnicima, vojni orkestar intonirao je himne Francuske i Srbije, a nakon polaganja venaca, ministri su se upisali u Knjigu poseta. Dačić je napisao da će Srbija uvek

Koliko su Srbi poslušali dobronamerne kritike Arčibalda Rajsa, najbolje govori podatak da bi ovaj plemeniti čovek i danas Srbiji uputio potpuno iste zamerke. Među srpskim rodoljubima koji su proslavili svoju epohu našlo se i ime jednog Švajcarca, doktora Arčibalda Rajsa. Hemičar, kriminolog, humanista, bio je i jedan od malo ljudi koji je poželeo da pomogne Srbiji u najgorim godinama, i da potom sa njenim narodom provede ceo život. Upoznao je najbolje strane srpske naravi: hrabrost i samilost, gostoljublje i bistrinu, tvrdeći da bi Srbi sa svojom inteligencijom i prirodnim bogatstvima tla mogli da vode u Evropi. Ali, sudario se i sa manama, i nije se ustezao da ih bez uvijanja

Logor smrti Jindrihovice (nem. Heinrichsgrün — Hajnrihsgrin) je bio austrougarski koncentracio logor za Srbe, Ruse i Italijane. Nalazi u današnjoj Češkoj Republici, u blizini granice sa Nemačkom, u malom mestu Jindrihovice (Sokolov) udaljenom oko 25 kilometara od čuvene banje Karlove Vari. U Jindrihovicama se, za vreme Prvog svetskog rata, od 1914. do 1918. godine, nalazio najveći koncentracioni logor na teritoriji Austrougarske kroz koji je prošlo oko 40.000 zarobljenika. Robijali su Italijani, Rusi, Litvanci, Rumuni, a najviše je bilo zarobljenih Srba, kako vojnika, tako i civilnog naroda, koji je austrougarska vojska kupila u pohodu po Srbiji i železnicom dovodila u logor. Zarobljenika je bilo iz svih krajeva Srbije, a najviše iz Šumadije i Valjevskog

– Bogoljub Glavinić, unuk čuvenog Solunca Ljube Glavinića iz ivanjičkog kraja, govori o ratnom podvigu dede. Vojvoda Stepa ga zbog neposluha strpao u zatvor, a Mišić odlikovao… –  PRIČA o artiljercu sa nadimkom Ilija Gromovnik, naredniku srpske vojske, čija posada jedina nije uništila top na Pećkom polju novembra 1915. pred povlačenje preko Albanije, traje od vremena Solunskog fronta. Naime, narednik drugog poziva Ljubo Glavinić, iz zaseoka Rokci kraj Ivanjice, nije imao srca da u zimu 1915. ostavi svoj brdski top “šnajder” i da samo sa ličnim naoružanjem krene u odstupanje preko Albanije, kako je glasilo naređenje Vrhovne komande. U dogovoru sa svojim drugopozivcima, tajno je rastavio oruđe od preko 500

Srpska kraljevska vlada odgovorila je na austrougarski ultimatum 25 jula. Odgovor su napisali Stojan Protić i predsednik vlade Nikola Pašić, koji ga je lično uručio austrougarskom ambasadoru u Beogradu. Beograd, 12/25. jul 1914. godine Vlada Kraljevine Srbije je primila dokument Carske i Kraljevske Vlade od 23. ovog meseca i uverena je da će njen odgovor otkloniti svaki nesporazum koji preti da uništi prijateljske i dobrosusedske odnose između Austrijske Monarhije i Kraljevine Srbije. Kraljevskoj vladi je poznato da nigde nije bilo ponovnih protesta protiv velike susedne monarhije kao što su oni koji su pre izvesnog vremena bili izraženi u Skupštini, kao i u izjavi i akcijama odgovornih državnih predstavnika u to

„Dobro nam došli nepobjedivi sokolovi naši! Dobro nam došli osloboditelji naši, ponosni naš cvijete, najljepši i najmiliji. Blagosloven bio čas kada vas vidjesmo. Blagoslovena vam svaka stopa bila!“ reči su kojima je splitski gradonačelnik dr Josip Smodlaka dočekao na Rivi 2. bataljon 13. pešadijskog puka Timočke divizije 20. novembra 1918. godine. Jedna od najtežih decenija u modernoj istoriji Srbije – ona druga u XX veku – krunisana je velikom pobedom probijanjem Solunskog fronta, oslobođenjem okupirane zemlje i pripajanjem Države Slovenaca, Hrvata i Srba, formirane krajem 1918. godine na južnom tlu raspale Austrougarske monarhije, te formiranjem Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca. Simbolično, kruna tog ujedinjenja bio je ulazak trupa Srpske vojske

U maglama srpske prošlosti i dalje svetle likovi 1300 kaplara. Zaborav njihovog dela početak je našeg kraja. Sudar Austro-Ugarske imperije sa seljačkom vojskom malene Srbije 1914. bio je borba Davida i Golijata. Pobeda na Ceru bila je skupo plaćena: poginulo je 259 oficira a više od 16 000 vojnika i oficira izbačeno je iz stroja. Sledili su novi okršaji uz masovnu pogibelj vojske. Moral je značajno opao. Bilo je potrebno da se jedinice popune novim, svežim snagama i da im se podigne borbena svest.U kritičnim momentima, univerzitetska i školska omladina dorasla vojnoj obavezi pozvana je u službu otadžbini. Za sedište i obuku đačkih četa predviđeno je Skoplje. Obukom je rukovodio

Njegovo preosveštenstvo episkop bihaćko-petrovački Sergije razgovarao je sa načelnikom opštine Bosansko Grahovo Duškom Radunom o obilježavanju 100 godina od smrti Gavrila Principa, koje će biti organizovano 29. aprila pod pokroviteljstvom opštine Grahovo. Na internet stranici Eparhije bihaćko-petrovačke navedeno je da su vladika Sergije i Radun razgovarali i o životu i radu srpskog pravoslavnog naroda u Grahovu i okolini. Vladika Sergije obišao je grob sveštenomučenika Miloša Bilbije u Crnom Lugu, kojeg su mučili i ubili Austrougari 1916. godine. Bilbija će ove godine, zajedno sa drugim novomučenicima, biti predložen na redovnom zasjedanju Svetog arhijerejskog sabora za kanonizaciju u red svetih sveštenomučenika Crkve Hristove. Izvor: SRNA Vezane vijesti: Princip: Jednoga dana ljudi će

Četrnaestogodišnji srpski dječak Gavrilo Princip upisao je svoje ćiriličke inicijale u kamen, 1909. godine. „G P 1909“ – uklesao je tada dječak u krečnjačku stijenu, u selu Obljaju, ispred roditeljske kuće, nadomak Grahova. Obljaj je i tada bio, kao što je i danas, izolovano i zaboravljeno srpsko seoce, skriveno među planinama zapadne Bosne; siromašno, no zdravo ponosito i istinski svjesno čije je i od koga je. Prema legendi, prijatelj je tada upitao mladog Principa zbog čega urezuje svoje inicijale u divlju stijenu. – Jednoga dana ljudi će poznavati moje ime –  u miru je odgovorio dječak, duboko zagledan u dlijeto koje urezuje kamen, baš kao što njegova vjera ureza srpski

Na lokalitetima širom Srbije koji se odnose na Prvi svjetski rat dosad je zasađeno milion sadnica na 650 hektara, u okviru projekta “Jedno drvo za jednog ratnika”, koji je Ministarstvo pravde Srbije pokrenulo 2014. godine. Predviđeno je da do kraja godine bude posađeno 1.300.000 sadnica, koliko je Srbija izgubila stanovnika u Velikom ratu. U realizaciji projekta učestvovala su lica iz kazneno-popravnih zavoda Požarevac, Sremska Mitrovica, Šabac, Niš, Padinska Skela, te okružnih zatvora Beograd, Užice, Čačak, Kruševac, Kraljevo, Prokuplje, Ćuprija, Leskovac, Zaječar, Pirot, kao i studenti Šumarskog fakulteta Beogradu i zaposleni u preduzeću “Srbija šume”, saopšteno je iz Ministarstva pravde Srbije. Nove šume posađene su na Ceru, Jelici, Jastrepcu, Kukavici, Maljenu,

Jedini feldmaršal u austrougarskoj vojsci koji nije bio nemačkog porekla, a koji je komandovao snagama na ruskom i italijanskom frontu, rođen je u srpskoj pravoslavnoj porodici u selu Umetić, na Baniji. Zbog brojnih vojnih podviga odlikovan je više puta, dobio je čak i pravo na plemićku titulu, a kada je hteo da služi u vojsci novostvorene Kraljevine SHS, odbijen je zbog „protivljenja jednog ministra iz Hrvatske“. Svetozar Borojević rođen je 13. decembra 1856. na Baniji u tadašnjoj Vojnoj krajini na teritoriji Austrijskog carstva. Njegov otac Adam bio je graničarski oficir, koji je dogurao do čina natporučnika, a majka Stana bila je kćerka graničarskog natporučnika Adama pl. Kovarbašića od Zborišta, rodom

Kreće se lađa francuska, još se peva pesma iz Velikog rata. Pevao ju je i Vladislav V. Petronijević Aćimović (1885–1943), srpski ratnik iz zlatiborskog sela Golova, iako je jedva živu glavu sačuvao tokom plovidbe na jednoj takvoj lađi od Tulona ka Solunu i savezničkom frontu, koju je neprijatelj torpedovao i potopio. Danima je potom na nevelikom splavu plutao Vladislav s nekoliko vojnika po otvorenom moru, ali se čudom spasao i posle rata to do detalja opisao. Beleška Vladislava V. Petronijevića Aćimovića o tome, sačuvana u ličnoj arhivi Žarka Božanića sa Zlatibora, naslovljena je „Rat na moru“. Piše zemljodelac iz Golova da je sa drugim srpskim vojnicima 19. septembra 1916. došao

Dokumentarno traganje o strašnoj sudbini srpske dece u Prvom svetskom ratu. Vojkan Nikolić: Zločini su premalo istraživani, čak zabašurivani U Evropskoj istoriji, nijedan narod nije doživeo ni preživeo ratna stradanija i pogibenija, kao srbski. Nijedan narod na svetu nije položio više dece na oltar otadžbine, nego srbski. U masovnim zločinima Austrougara, Arnauta, Bugara, Mađara sve do nemačkog izuma u Prvom svetskom ratu – logora za srbsku decu…! Ovo je moto potresnog traganja o strašnoj sudbini srpske dece u Velikom ratu, pretočenom u upravo izašlu knjigu “Srbska deca na oltaru Otadžbine”, čiji priređivač je Vojkan Nikolić, publicista iz Gornjeg Milanovca, koji se dugo bavi tom temom. – Cenu slobode, samo u

U čitaonica Gradske biblioteke (Dunavska 1) u Novom Sadu u ponedeljak, 26. marta 2018. godine sa početkom u 19 časova održaće se predstavljanje knjige – BOKELjI NA STRANI SRBIJE U PRVOM SVJETSKOM RATU u izdanju SPKD „PROSVJETA“ iz Herceg Novog. Autor knjige je dr Milan Gulić, doktor istorijskih nauka, saradnik Instituta za savremenu istoriju iz Beograda. O knjizi govore: dr Milan Micić dr Milan Gulić, autor Knjiga govori o srpskim ratnim dobrovoljcima u Prvom svetskom ratu iz Boke, Grblja, Paštrovića, Brajića, Maina… Dr Gulić je u knjizi naveo 1054 imena dobrovoljaca pobrojavši ih po opštinama iz kojih su dolazili : hercegnovske, risanske, kotorske, tivatske i budvanske. Knjiga ostaje kao trajno svedočanstvo

Večeras u SKC u Parizu promocija kapitalnog dela IK „Prometej“ o Velikom ratu. Pisani trag o golgoti ostavili su i francuski ministar Ogist Bop, pukovnik Pjer-Viktor Furnije i novinar Anriji Barbi Izdavačka kuća Prometej iz Novog Sada predstaviće večeras u Srpskom kulturnom centru u Parizu svoje izdanje “Sa srpskom vladom i vojskom od Niša do Krfa 1915-1916”. Knjiga se temelji na francuskim svedočanstvima koja je priredio dr Stanislav Sretenović, viši naučni saradnik Instituta za savremenu istoriju u Beogradu. Ilustrovana retko viđenim fotografijama i dokumentima, ova knjiga objavljena je u dvojezičnom, srpsko-francuskomizdanju i predstavlja deo kapitalne edicije IK Prometej, posvećene Velikom ratu. Edicija sadrži 50 naslova. U predgovoru knjizi “Sa srpskom vladom i vojskom od Niša do Krfa