Godina 1905. otpočela ubistvom prote u Kumanovu Atanasija – Taška Petrovića Ulazak srbske četa u Makedoniju uvećao je broj bugarskih zločina nad Srbima. Na udaru su bili svi oni za koje je bilo dovoljno pretpostaviti da mogu biti opasni za bugarsku organizaciju. Prema podacima konzula Ivana Ivanića, od bugarskog noža i kuršuma stradalo je preko 150 viđenijih Srba. Po bestijalnosti, kojom su izvedene, ističu se pokolji koje su čete Atanasa Babate i Jordana Spasova izvršile u selima Kokošinje kod Kumanova i Rudare kod Kratova. Godina 1905. otpočela je ubistvom srbskog prote u Kumanovu Atanasija – Taška Petrovića. Organizator i izvršilac ubistva bila je bugarska organizacija u Kumanovu. Pop Taško je osuđen na smrt zato što je bio

Čačak – Na ratnim poljima Srbije te 1914. oni su bili najlepši cvetovi i poslednja nada da će svojim mladalačkim žarom i besprimernim patriotizmom, koji će uneti među trupe iskusnih ali iznemoglih ratnika, razbiti Poćorekovu kaznenu ekspediciju i odbraniti čast svoje zemlje… To se i dogodilo. Kada su napustili kasarnu u Skoplju i u besprekornom redu izašli na ulicu, masa sveta dočeka ih cvećem. Bilo je onih što nisu mogli da zadrže suze i jecaj: „Odoše đaci na front… Odoše đaci u smrt…” Buketi orošeni suzama padaju na ponosne mladiće, čiji se bajoneti i kaplarske zvezdice presijavaju na suncu… Ovim slovima čačanski književnik Antonije Đurić opisuje stupanje u boj slavne srpske

Za ovu “našu” Novu godinu poklanjam vam jednu istinski našu priču. Nestvarna je, a baš naša. Ovako počinje nastavak mog romana o Gvozdenom puku: Prolog: Jordan je pamtio potpuno drugačije Vidovdane od ovog. Kao mali bi se, u tek oslobođenom Nišu, uvek u porti crkve, dok bi trajala služba i pomen svim vojnicima palim za veru i otadžbinu, sa ostalom dečurlijom igrao Srba i Turaka. Kada je ostao samo sa majkom i sestrom, prisustvovao bi molitvi od početka do kraja, a u Beogradu bi, kao pitomac Vojne akademije, koju je završio 1900, obeležavao taj praznik najsvečanije moguće, kao „svoj dan“. Vidovdan je, nekako, uvek bio svet, poseban, sa mislima ka

Iako je srpska vojska već polako prilazila Skadru, Crnogorci su ostali ukopani na Mojkovcu, a mogli su i oni da krenu put Skadra… Međutim, bilo je to vrijeme kad je riječ jednog kralja i komandanata vojske imala najveću vrijednost, kaže Goran Kiković, srpski istoričar i predsjednik Skupštine opštine Berane Priredio: Tihomir BURZANOVIĆ Srpski istoričar i predsjednik Skupštine opštine Berane Goran Kiković ističe da je Mojkovačka bitka zlatnim slovima ispisana u srpskoj istoriji – “da nije bilo Božića na Mojkovcu, ne bi bilo ni Vaskrsa na Kajmakčalanu”. Povodom 102 godine od slavne Mojkovačke bitke, na Badnji dan i Božić 6. i 7. januara 1916, Kiković u intervju Srni napominje da je

Danas je godišnjica slavne Mojkovačke bitke u Prvom svjetskom ratu, koja je bila jedna od svijetlih strana jedinstva Crne Gore i Srbije. Bitka je vođena od 06.01. do 08.01. 1916. godine u okolini Mojkovca i u njoj je Sandžačka vojska kraljevine Crne Gore uspješno zaustavila austrougarsku ofanzivu, čime je omogućeno povlačenje vojske kraljevine Srbije preko djelova Crne Gore ka Jadranskom moru, a samim tim i njena kasnija evakuacija na Krf. Vojskom kraljevine Crne Gore je komandovao serdar Janko Vukotić. To je ujedno bila i poslednja vojna operacija vojske Kraljevine Crne Gore, koja 1918. godine ulazi u sastav Kraljevine SHS. Mojkovačka bitka je zapravo samo završna faza jedne veće vojne operacije poznate pod nazivom

Tadija, vazduhoplovni as iz Prvog svetskog rata, jedan je od osnivača „Aeroputa”, dr Roman je utemeljivač vojne hirurgije, majka Stanislava je bila hrabra bolničarka, a Stanislav – najmlađi srpski vojnik na Ceru Godina koja je iza nas protekla je u znaku obeležavanja 90 godina od osnivanja društva za vazdušni saobraćaj „Aeroput”, čiji je jedan od osnivač i dugogodišnji direktor bio Tadija Sondermajer, najmarkantnija ličnost u civilom vazduhoplovstvu Srbije i Kraljevine Jugoslavije između dva svetska rata. Osnivanju „Aeroputa”, je prethodio nesvakidašnji lični poduhvat ovog vazduhoplovnog asa iz Prvog svetskog rata. Bio je to let avionom „potez 25” od Pariza do Bombaja u Indiji i nazad do Beograda, od 20. aprila do

Snimićemo istorijsku dramu sa elementima vesterna u kojoj će kralj Petar I biti predstavljen kao čovjek od krvi i mesa a ne ikona, kazao je Tanjugu Petar Ristovski reditelj filma “Čarape kralja Petra”. Petar je sin našeg proslavljenog glumca Lazara Ristovskog koji će u filmu igrati srpskog suverena. Film “Čarape kralja Petra” donosi priču o čovjeku koji je porjeklom, rođenjem i ličnom odlukom prigrlio krst sopstvene sudbine. Francuski đak, prekaljeni vojnik i ratnik, kralj Petar Karađorđević, stekao iskustvo ratujući u Legiji stranaca u Francusko-pruskom ratu. Njegov ratnički duh utemeljen je u ličnosti njegovog dede, jednog od najvažnijih srpskih ratnika, srpskog vožda Karađorđa. Poslije 45 godina u izgnanstvu kralj Petar Karađorđević

U godini koja je danas počela obilježava se jedan izuzetno značajan jubilej – vijek ujedinjenja Crne Gore i Srbije. Podsjećamo, 1918. godine Velika narodna skupština srpskog naroda u Crnoj Gori, poznatija kao Podgorička skupština, izglasala je istorijsku i slavnu odluku o ujedinjenje Crne Gore i Srbije. Odluku o ujedinjenju izglasalo je 160 poslanika Podgoričke skupštine, a taj dokument je predviđao da se Crna Gora ujedini sa Srbijom u jednu državu pod dinastijom Karađorđević. Prema odluci Podgoričke skupštine, crnogorski suveren kralj Nikola, koji je ranije pobjegao iz zemlje, zbačen je sa prestola. Odluka Podgoričke skupštine od 26. novembra o ujedinjenju Crne Gore sa Srbijom bila je uvod u proglašenje zajedničke države Srba, Hrvata

Srpski dobrovoljac ratovao na raznim frontovima, a simboličnu penziju zaradio na istovaru i utovaru uglja Zrenjanin – Srpski dobrovoljački pokret, koji je dostigao svoje najviše domete i ostvario najznačajnije ciljeve u Velikom ratu posebno je zahvatio Vojvodinu. On je bio deo sveukupnog ratnog napora Kraljevine Srbije, ali i deo nacionalnih, ratnih, političkih i socijalnih težnji dela srpskog naroda koji je živeo u okvirima Austrougarske. Istraživanjem oslobodilačkog pokreta u Zrenjaninu se bavi istoričarka Vladislava Ignjatov, kustos u ovdašnjem Narodnom muzeju gde je priredila dve izložbe o ovoj temi. Otežavajuća okolnost na ovim prostorima je bila okolnost što je ovde živeo veliki broj Srba, a oni su prisilno mobilisani u Austrougarsku vojsku, tada

Prošlo je stotinu godina , proći će i mnogi vijekovi , sve do kraja svijeta i drugog Hristovog dolaska, a Kosta Vojinović se zaboraviti neće. Ne mogu ga zaboraviti Srbi, ali ni srbski neprijatelji. Viteza stradalnika zaborav neće. Kosta je bio klasični primjer obrazovanosti i prefinjenosti jednog pravog srbskog junaka. Uvijek uljudan, pravedan i ponosit. Porijeklo od Vučitrnskih Vojinovića, stare srbske vlastele, davalo mu je genetski osnov za sve što je u životu sam stvorio. Njegovi roditelji Jovan i Sofija (rođena Grujić) izrodili su u Smederevu sina Kostadina i ćerku Zorku. Na žalost majka Sofija se razboljela i vrlo brzo umrla. Brigu o maloj djeci vodila je majčina sestra Milica.

Služenjem pomena u Hramu Svetih Petra i Pavla u Doboju počelo je jutros obilježavanje 102 godine od internacije Srba u prvi organizovani logor u civilizovanoj Evropi, u kome je 12.000 lica izgubilo život. Sveštenik Mirko Nikolić rekao je tokom obraćanja u hramu da su žrtve dobojskog logora u periodu 1915-1917. godina zbog načina stradanja zaslužile da ne budu zaboravljene. “Zaborav je nastavak njihovog stradanja”, rekao je Nikolić i dodao da nije dovoljno da javni zvaničnici o ovom događaju govore samo jednom godišnje. Nakon pomena, biće služen parastos i položeni vijenci na Spomen-kosturnicu, dok je za 11.30 časova planirano polaganje vijenaca na spomenik “Dobojski logor 1915-1917”, koji se nalazi na mjestu

U Doboju će danas, u organizaciji Odbora Vlade Republike Srpske za njegovanje tradicije oslobodilačkih ratova, biti obilježene 102 godine od internacije Srba u dobojski logor u kojem ih je ubijeno 12.000. Ministar rada i boračko-invalidske zaštite Republike Srpske Milenko Savanović rekao je da je logor u Doboju osnovan 27. decembra 1915. godine i da je u njega do 7. jula 1917. interniran 45.791 Srbin. Među njima je bilo 16.673 muškarca, 16.996 žena i djece i 12.122 srpskih vojnika. “Statistika govori da je u tom logoru za nepune dvije godine stradalo oko 12.000 Srba, među kojima 643 djece”, rekao je Savanović na konferenciji za novinare u Banjaluci i dodao da su

Srpska liga podnela je zahtev nadležnim službama grada Beograda da na lokaciji koju grad odredi, postavi spomenik Dragutinu Dimitrijeviću Apisu povodom 100 godina od streljanja Povodom 100 godina od streljanja Dragutina Dimitrijevića Apisa, Srpska liga podnela je zahtev nadležnim službama grada Beograda da do kraja godine, na lokaciji koju grad odredi, postavi spomenik, kako navode, ovom srpskom heroju i patrioti koji je nepravedno osuđen na smrt zbog navodne veleizdaje, po nalogu dvora Aleksandra Karađorđevića i radikalske vlade, ali i rehabilitovan prvo 1953. godine na inicijativu Aleksandra Rankovića, a potom i 2012. godine od strane srpskog sudstva – izjavio je Aleksandar Đurđev, predsednik Srpske lige. Smatramo da bi dobra lokacija za

Kako je sahranjivan slavni major koji je ujedinio junake hit serije. Ovaj grad bio utočište članova “Crne ruke” i komita početkom 20. veka Teško da se negde toliko bez daha gledala završnica “Senki nad Balkanom” koliko u Trsteniku, koji je, kako će pokazati manje poznata istorija, bio utočište sledbenicima “Crne ruke” i komita, četnika početkom 20. veka. Jer, upravo je tu, nadomak Zapadne Morave, ljutoj rani podlegao slavni major Vojislav Tankosić (1880-1915), čija je smrt uoči sinoćne poslednje epizode ujedinila junake Bjelogrlićeve serije: inspektora Andru Taneta Tanasijevića, Krojača i Mustafu Golubića. Istorija je potvrdila da je major Tankosić teško ranjen u grudi prilikom borbe u Igrištu, nadomak Velikog Popovića, 31.

Poslednja fotografija Vajagića pred polazak iz Amerike da se bore za Srbiju. Braća Vajagić, njih devetorica, i njihov otac Risto napustili su porodicu u rudarskom gradu Gera da bi pritekli u pomoć srbskoj vojsci koja je u Prvom svetskom ratu oslobađala zemlju od neprijatelja. Junački su se borili i doprineli pobedi na Solunskom frontu, ali su ubrzo potom zaboravljeni.To su Vajagići: Luka (1877-1970), Risto (1878-1936), Mihajlo (1882-1960), Marko (1885-1961), Simo (1889-1923), Simo Vajkana (1889-1932), Jovo (1893-1923), Đuro (1896-1941) i Stevan (1895-1980). Oni su bili braća i rođaci iz bratstva Vajagića, čiji su koreni u Bosanskoj Krajini, selima Bosanska Bojna, Dobro Selo i Zborište. Njihovi preci, stari Vajagići, emigrirali su u

Zavod za zaštitu spomenika kulture preporučio je da figure kralja i konja budu od bronze, a postament od mermera u krem boji, visine osam do deset metara Novi Sad – Kralju Petru Prvom Karađorđeviću podiže se spomenik u Novom Sadu, na Trgu republike, kako je to „Politika” već pisala pre nepuna dva meseca, a sada je poznato da će monarh biti predstavljen na konju. Predlog je juče utvrdio Savet za kulturu Novog Sada i uputio ga na razmatranje Skupštini grada koja treba da obrazuje odbor za podizanje spomenika. Po saznanjima našeg lista, gradski Zavod za zaštitu spomenika kulture preporučio je da figure kralja i konja budu od bronze, a postament od

BEOGRAD, 14. decembar 2017 – Gradski odbor Beograd Udruženja Kraljevina Srbija uputio je pismenu inicijativu Skupštini grada Beograda – Komisiji za spomenike i nazive trgova i ulica, za podizanje spomenika Nj.V. Kralju Petru I i Nj.V. viteškom Kralju Aleksandru I Karađorđeviću. Godina koja je pred nama, biće u duhu obeležavanja stogodišnjice završetka Prvog svetskog rata, sukoba u kojem je stradalo preko 1.100.000 stanovnika Kraljevine Srbije, odnosno jedna trećina njene predratne populacije. Tim povodom, GO Beograd smatra da je neophodno podići dostojno spomen obeležje dvojici vladara – Nj.V. Kralju Petru I i Nj.V. viteškom Kralju Aleksandru I Karađorđeviću. U najtežim trenucima, oni su se nalazili na čelu srpskog naroda i njegove države, Kralj Petar

“Beli Česi” u ruskom građanskom ratu Česi su imali bitnu ulogu tokom građanskog rata u Rusiji. Češka legija je bila deo ruske vojske i do oktobra 1917. godine brojala je oko 30.000 ljudi, većinom ratnih zarobljenika iz austrougarske vojske. Na inicijativu Tomaša Masarika, legija je preimenovana u Čehoslovački armijski korpus, a cilj je bio nastavak borbe protiv Nemaca. Zbog toga su se sporazumeli sa novom boljševičkom vladom da prođu do Vladivostoka i da se odatle vrate u domovinu. Međutim, sporazum je propao zbog pokušaja da se razoruža korpus. Umesto toga, Česi su razoružali boljševičke vojnike u Čeljabinsku u junu 1918. godine. Često su ih zvali “Beli Česi”. Čehoslovačka legija je

Nekada davno, kada je svet bivao obojen krvlju, kada se vodio Veliki rat, uprkos silnom neprijateljstvu – znalo se da su sa obe strane ratovala gospoda. Nekada davno, kada su preko Ade Ciganlije leteli meci i bombe, Srbi su učinili nešto što Austrijanci i danas pamte, odajući počast nejakoj ali gospodskoj srpskoj vojsci. Te davne 1914. godine vodila se borba za Adu Ciganliju. Bila je to borba koja je odbranila Beograd. Poručnik Petar Kunovčić komandovao je četom koja je imala zadatak da obrani Adu, ali niko od njih nije ni pomišljao da će jedno pismo preokrenuti bitku i učiniti da se osvajači povuku. Naime, tokom bitke austrijski potpukovnik August Šmit

Bili su stranci, ali to nije smetalo porodici Sondermajer da zavoli Srbiju i zajedno sa srpskim braniocima stane u odbranu Srbije i najzad podeli svoju sa sudbinom srpskog naroda. Izložba o ovoj porodici pod nazivom “Sondermajeri – rodom Poljaci, a srcem Srbi” otvorena je u Muzeju Jadra u Loznici da podseti na njihovu veliku ljubav i žrtvu koju su položili za svoju drugu domovinu. Najmlađi srpski vojnik koji je poginuo u Cerskoj bici 1914. godine je šesnaestogodišnji Stanislav – Staško Sondermajer. Ulica i bista Ove godine je u Beogradu postavljena bista Tadiji Sondermajeru. Jedna ulica na Novom Beogradu nazvana je po njemu. Ugledavši se na stariju braću Tadiju i Vladisava,

Ponovo oštećena Spomen kosturnica žrtava bugarskog pokolja u Manastirecu kod Makedonskog broda SKOPLjE OD STALNOG DOPISNIKA “NOVOSTI” Nepoznati vandali oštetili su mermernu ploču na Spomen kapeli sa kosturnicom žrtava stravičnog pokolja kaznenih ekspedicija bugarske okupatorske vojske, izvršenog na Badnji dan 1916. u selu Manastirec kod Makedonskog broda, u regionu Poreča, na zapadu Makedonije. Odavno zapuštena, zarasla u korov i šiblje, kapela kao nemi svedok stravičnog zločina bugarskih okupatora u tom delu Makedonije, o kome su Novosti pisale uoči stogodišnjice pokolja, ponovo je oskrnavljena. Nepoznati „izvođači radova“ nedavno su, očito namenski, oštetili deo mermerne ploče na memorijalu na kojoj je pisalo da su 103 žitelja Poreča ubijeni od “bugarske gnusne ruke“.

Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca formirana je kao izraz težnje da se svi Srbi nađu u jednoj državi, što je plaćeno trošenjem velike energije čitavih generacija i velikim brojem žrtava u balkanskim i Prvom svjetskom ratu, u kojem je poginulo više od 25 odsto srpske populacije, rekao je Srni istoričar Ljubodrag Dimić. “Dok je Jugoslavija bila samo ideja, imala je puno pristalica, ali kada je pretočena u državu i kada se od ideje došlo do ideologije, istorija Jugoslavije, a to je čitav 20. vek srpskog naroda, postaje istorija zaostalih oblasti Balkana, puna loših iskustava koja se završila ne samo rušenjem države, nego i velikim žrtvama”, rekao je Dimić, koji je

Na današnji dan 1918. godine proglašena je Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca, prva zajednička država Južnih Slovena. Stvaranje nove države u palati Krsmanović na Terazijama u Beogradu proglasio je regent Aleksandar Karađorđević, koji je 1921. godine postao kralj. Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca zauzimala je teritoriju današnje Srbije, BiH, Makedonije i Crne Gore, te najveći dio današnje Hrvatske i Slovenije. Na čelu monarhije bila je dinastija Karađorđevića. Kraljevina Srbija je još početkom Prvog svjetskog rata zvanično objavila da su njeni ratni ciljevi ujedinjenje Srba, Hrvata i Slovenaca, što je potvrđeno Niškom deklaracijom Skupštine Kraljevine Srbije 7. decembra 1914. godine. Formiranje Jugoslovenskog odbora uslijedilo je 1915. godine, a sačinjavali su ga