Racija 1942, poznata i kao Racija u južnoj Bačkoj, nemili je događaj koji je zadesio stanovnike naselja Šajkaške i gradove Bečej, Srbobran, Temerin i Novi Sad pre ravno 76 godina, januara meseca. Nazvana terminom policijske potere i prikrivena plaštom pretresa objekata i legitimisanja stanovnika ovih mesta, Racija je hiljade i hiljade života bacila pod led Tise i Dunava kroz rupe na zaleđenim rekama koje su probijene dinamitom. Egzekutori su bili mađarski fašisti, ideološki sledbenici Hitlerovog marionetskog vođe Mikloša Hortija, regenta Kraljevine Mađarske, a meta Srbi, Jevreji i antinacisti uopšte, bez obzira na etnos. Hortijeva produžena ruka, okupacioni žandarmerijski kapetan Šandor Kepiro ostaće upamćen kao krvnik Novog Sada i deportator njegovih

Ileana Čura Sazdanić preživela mađarsku raciju u Novom Sadu 21. januara 1942. godine. Brutalno su joj ubili majku i tetku, preživela jer su je zločinci pustili da ode po kaput Tog28 21. januara 1942. bile smo još u krevetu kada je, u šest ujutru, u naš stan u Ulici kralja Aleksandra 1 u Novom Sadu, hrupilo šest krupnih, uniformisanih ljudi sa isukanim bajonetima. Skamenile smo se od straha. Preturajući po stanu, urlali su da ne smemo da izlazimo na ulicu i da, ni slučajno, ne otvaramo prozore, jer će nas sve pobiti. Dok ovo govori, glas Ileane Čure Sazdanić (84), doktorke filologije, bolno podrhtava. Od najstrašnijeg zločina u istoriji Novog

Istoričari su zabeležili da je racija u južnoj Bačkoj počela 4. januara u Čurugu i Žablju, a masovna ubistva nastavljena su u drugim mestima Šajkaške oblasti i u Novom Sadu od 21. do 23. januara. 1942. godine. Povod za taj masovni i ranije isplanirani pokolj civilnog stanovništva, bila je jedna akcija pripadnika narodnooslobodilačkog pokreta u tom području, u kojoj su mađarske okupacione trupe imale deset poginulih. Prema podacima mađarskih vojnih krugova, do kojih je došao poslanik Stranke malih posednika u ondašnjem Parlamentu Mađarske Endre Bajči Žilinski, januarska genocidna racija odnela je najmanje 12.763 žrtve. Vezane vijesti: Pomen žrtvama racije u Čurugu

Žikica Đorđević, prognan sa Kupresa pre dve decenije, kazuje o stradanju porodice spremo, čijih je 126 članova ubijeno (3): Italijanski oficir raportirao i Musoliniju o užasnim zločinima nad srpskim kupreškim življem Kupres, 2. avgust, 1942. godina. Posle posete ministra Andrije Artukovića, kupreške ustaše su od gradića napravile pravo vojno uporište. Za Srbe je to bio novi uvod u stradanje. – Tako je i bilo – vraća sećanje na priču predaka Žikica Đorđević. – Ubrzo posle Artuković, Kupres pohodi i komandant Crne legije Ante Moškov. Domaćini su mu, kao znak pažnje, organizovali „lov“. Lov na Srbe! Lovci nisu daleko odmakli, tek do obližnjeg Begovog Sela i Odžaka. Tu su ulovili 52 člana naše