Beograd – Njegova svetost patrijarh srpski Irinej rekao je da je još rano govoriti o proglašenju patrijarha Pavla za sveca, te da ima nekoliko principa koji služe kao osnov za proglašenje nekog svetim. „Nikada nije bilo o tome govora. Uostalom, sve je to još rano. Ima nekoliko principa koji služe kao osnov za proglašenje za svetog“, rekao je patrijarh novinarima na Sajmu knjiga u Beogradu, nakon predstavljanja knjige „Patrijarh Pavle, svetitelj naših dana“ Žan-Kloda Laršea. On je dodao da se patrijarh Pavle u vrijeme najtragičnije istorije srpskog naroda ponašao mudro sa puno blagodeti i osvijetlio ne samo svoje ime, nego i vrijeme srpske crkve, prenijeli su beogradski mediji. „Kako je

Franjo Tuđman je pristajao na saradnju sa beogradskim “jereticima”, ali samo pod uslovom da oni Hrvatskoj priznaju pravo da u svakom trenutku može da izađe iz zajedničke države Osnovu srpskog opozicionog delovanja sedamdesetih i osamdesetih godina činili su intelektualci okupljeni u Udruženju književnika Srbije, Srpskoj književnoj zadruzi, SANU i Matici srpskoj. Poseban ton kritičkoj misli davali su Sociološko društvo Srbije i njemu blisko Filozofsko društvo Srbije, kao i Ekonomski institut. Čovek koji je na ovoj sceni imao najveći autoritet i od koga je poticalo najviše inicijativa usmerenih ka sistemu bio je Dobrica Ćosić. Upravo na ove krugove uperen je prst režima kao na glavne kreatore ideja koje su svoj konačni

Tvorci Memoranduma bili su “zgroženi pokvarenošću i neodgovornošću Stambolićeve birokratske vrhuške i njene intelektualne posluge”, zapisao je Ćosić Lideri neformalne srpske i slovenačke opozicije novembra 1985. godine, uprkos dubokom neslaganju oko gotovo svih pitanja budućnosti Jugoslavije, postigli su i jedan važan sporazum. Na sastanku Mihaila Markovića, Dobrice Ćosića i Ljubomira Tadića sa vodećim ljubljanskim intelektualcima u gostionici “Mrak” dogovoreno je i da svaka strana nezavisno napiše sopstveni nacionalni program. Oba akta, kako je tada rečeno, trebalo je da budu objavljena u “Novoj reviji” iz Ljubljane. “Afera Memorandum”, međutim, osujetila je rad na srpskom programu koji nikada neće biti napisan. Za razliku od Srba, Slovenci su rad na svojem “Načertaniju” završili

Sastanak vodećih srpskih i slovenačkih opozicionih intelektualaca u Ljubljani 1985. definitivno je srušio iluzije da mogu zajedno da nastupaju. Srpski opozicionari bili su zatečeni slovenačkim antijugoslovenskim uverenjem U jeku pisanja Memoranduma u Srpskoj akademiji nauka i umetnosti, 16. novembra 1985. godine u jednoj kafani na periferiji Ljubljane održan je sastanak vodećih srpskih i slovenačkih opozicionih intelektualaca. Gostionica “Mrak” u kojoj su se sastali možda na najbolji način opisuje uslove i teme rada ove grupe opozicionara. Ovaj susret osim što je definitivno srušio iluzije da Srbi i Slovenci mogu zajedno da nastupaju u promeni poretka, proizvešće i niz posledica koje će završiti u prašini koju je u jugoslovenskoj javnosti izazvala pojava

Akademici u Memorandumu su konstatovali da se srpsko stanovništvo iz Like, Korduna i Banije iseljava zbog ekonomske nerazvijenosti i rafinirane asimilacione politike Hrvatske Podatkom proizašlim iz popisa stanovništva 1981. godine da van teritorije Srbije živi čak 24 odsto srpskog stanovništva, autori Memoranduma SANU ukazali su na opasnost od latentne dezintegracije srpskog naroda. U radnoj verziji ovog dokumenta posebno je naglašena situacija u Hrvatskoj, gde je za svega tri decenije njihov broj sveden na nivo niži od posleratnih godina. Deo Memoranduma posvećen položaju srpskog naroda u Hrvatskoj sa konstatacijom da je na delu asimilacija i zatiranje njegovog nacionalnog identiteta, u godinama koje će uslediti biće težišna tačka njegove osude i političke

Fizički, politički, pravni, kulturni genocid nad srpskim stanovništvom Kosova i Metohije najteži je poraz u oslobodilačkim borbama Srbije od Orašca do ustanka 1941. Izgon srpskog naroda sa Kosova je spektakularno svedočanstvo njegovog istorijskog poraza. Srpskom narodu je u proleće 1981. godine objavljen jedan odista specijalan, ali otvoren i totalni rat pripreman u raznim razdobljima administrativnih, političkih i državnopravnih promena. Vođen veštom primenom raznih metoda i taktika, s podeljenim ulogama, uz aktivnu, a ne samo pasivnu i ne mnogo prikrivanu podršku pojedinih političkih centara u zemlji taj otvoreni rat, koji se ne naziva svojim pravim imenom, odvija se skoro pet godina. On, dakle, traje mnogo duže nego čitav oslobodilački rat u

Osnovna teza Memoranduma jeste da je konfederalizacija, omogućena Ustavom iz 1974, dovela do stvaranja odvojenih republičkih i pokrajinskih privreda i tržišta Ekonomska kriza, duboka i sveprisutna, jedan je od glavnih pokazatelja neprilika u koje je zapala socijalistička Jugoslavija osamdesetih godina. Građani bivših republika i danas se sećaju nestašica kafe, deterdženata, principa vožnje “par-nepar”, bonova za gorivo, trkom za devizama u zemlji i tehničkim uređajima u inostranstvu… Položaj privrede našao se i u tekstu Memoranduma SANU, na kome je grupa akademika SANU radila 1985. i 1986. godine. Ekonomski deo ovog, po mnogo čemu kontroverznog dokumenta najmanje je bio napadan i kritikovan, iako je po mnogo čemu odstupao od zvanične retorike predstavnika

Ogorčeni diskriminacijom Srba u Sarajevu i Federaciji BiH, okupljeni oko sarajevskog ogranka “Prosvjete” uputili su otvoreno pismo sarajevskim, bosanskohercegovačkim, zvaničnicima Federacije BiH, te predstavnicima međunarodne zajednice i diplomatama. Ukazali su na ratnu i poretnu demografsku katastrofu na štetu Srba, ali i na nedaće poput otimanja imovine, uvreda, zapostavljanja i uništavanja srpskog kulturnog naslijeđa. Kazani, jama iznad Sarajeva, samo jedno od neobilježenih srpskim stratišta u Sarajevu, progutala je na desetine sarajevskih Srba. Od zlodjela se amnestirali pripisujući odgovornost ubijenom komandantu 10. brdske sarajevske brigade Mušanu Topaloviću Cacu i njegovom podrđenom Samiru Bejtiću. U nadi da će suživota biti, a i zbog prevashodne uloge da očuvaju srpsku kulturu i tradiciju, do sada