Mnogi su kosti ostavili ovde, ne znajući ni gde je ta Francuska, o kojoj su, iscepanih opanaka s vodom do kolena u plitkim rovovima, toliko slušali od svojih egzotičnih i viteških saboraca     ŽIVOJIN Avramović, Miloje Petrović, Jordan Kostić, Dragi Dobrosavljević, Atanasije Tasić, Trajanko Stojanović, Dragoljub Petrović, Todor Stevanović, Milorad Mitić, Desimir Aleksić, Aleksa Savić, Živadin Živković, Lazar Lazarević, Milutin Maksimović, Vidan Radosavljević. I mnogi drugi. Postrojeni na večitoj, kamenoj straži. Srpsko vojničko groblje u Tijeu, nadomak Pariza. Beli se krst do krsta. Pod konac. Vodoravno, uspravno i dijagonalno. Na prvoj liniji fronta i dalje nepobedivo stoje Jovan, Petar, Miša, Gruja, Milirad, Ljubomir, Jelisije, Jevto, Voja, Miloš, Đorđe, Milan,

BEOGRAD, 4. JULA /SRNA/ – Austrougarska obavještajna služba projektovala je atentat na prestolonasljednika Franca Ferdinanda 1914. godine u Sarajevu da bi Austrija dobila povod za agresiju na Srbiju, ocijenili su autori monografije “Gavrilo Princip-enigma srpsko-austrijskih špijunskih bitaka”, na promociji u Beogradu.   Jedan od dvojice autora, profesor Fakulteta bezbjednosti u Beogradu Milan Mijalkovski rekao je da se monografija razlikuje od drugih knjiga o toj temi po tome što je rezultat bezbjednosne analize srpskih i austrougarskih obavještajnih izvora. On napominje da je uloga obavještajnih službi ostala kao velika nepoznanica, ne samo austrijskih i srpskih, nego i drugih zemalja – Njemačke, Rusije, Turske i Francuske, ali i tajnih društava. Analiza je pokazala, navodi Mijalkovski, da je

Kod zajedničkog spomen-obilježje solunskim borcima, borcima Narodnooslobodilačkog rata i borcima odbrambeno-otadžbinskog rata u Donjem Vodičevu kod Novog Grada položeni su vijenci i prislužene svijeće povodom Dana sjećanja na borce poginule u oslobodilačkim ratovima u 20. vijeku sa područja ove opštine. Vijence su položile delegacije opštine Novi Grad, opštinske Boračke organizacije i članovi opštinske komisije za njegovanje tradicija oslobodilačkih ratova. Spomen-obilježje u Vodičevu izgrađeno je za 12 solunskih boraca, 90 boraca NOR-a, 374 žrtve fašističkog terora i 10 boraca odbrambeno-otadžbinskog rata. Savjetnik načelnika opštine Ranko Dabić podsjetio je da je opštinska komisija utvrdila 3. juli kao Dan sjećanja i istakao da je bitno sačuvati tradiciju i sjećanje na one koji su

Navršava se jedno stoleće od komponavanja i prvog izvođenja čuvene koračnice kompozitora Stanislava Biničkog. Danas poznati tekst ”Marša na Drinu” napisao početkom šezdesetih novinar i pesnik Miloje Popović BEOGRAD – Obeležavanje 100 godina od početka Prvog svetskog rata, ujedno je i prilika za podsećanje da se navršava tačno jedno stoleće od komponavanja i prvog izvođenja čuvene koračnice “Marš na Drinu” kompozitora Stanislava Biničkog. “Marš na Drinu” doživeo je i ozbiljnu međunarodnu slavu, tako su holandski sastav “The Spotnicks” ili poznati britanski “The Shadows” takođe objavili obrade “Marša na Drinu”, koje su svojevremeno dosegle visoku popularnost u pojedinim zemljama. Danas poznati tekst ”Marša na Drinu” napisao je početkom šezdesetih novinar i

Bratanci-unuci najpoznatijeg mladobosanskog revolucionara poriču da je Gavrilo oboleo od tuberkuloze pre atentata. – Neraskidiva veza između kulture i borbe za nacionalno oslobođenje     Oživljene su priče da je Gavrilo bio slabog zdravlja, bolešljiv, uključujući i tvrdnju da je i pre atentata bolovao od tuberkuloze. Čuli smo i da u nekim knjigama objavljenim u poslednje vreme upravo tuberkulozu pominju kao razlog što je uopšte izvršio atentat na Franca Ferdinanda. Pošto je u ono vreme to bila teška, neizlečiva bolest koja je odnosila mnogo života, on se navodno zbog toga i odlučio da puca na prestolonaslednika. Na krilima umetničke slobode neko je skovao i navodnu Gavrilovu poruku koja glasi „Posle

Akademik Dragoljub Živojinović o Prvom svetskom ratu: Austrougarska ne bi nikad napala da iza nje nije stajala Nemačka i njene garancije. Niko neće da kaže da srpska vlada nije imala plan za Solunski front     SRBIJA nema nikakve odgovornosti za izbijanje Prvog svetskog rata, izričit je akademik Dragoljub Živojinović, autoritet za ovo razdoblje srpske i evropske istorije HH veka, a svoje reči potkrepljuje i činjenicom da su sa ovakvom ocenom bespogovorno bili saglasni i svi učesnici nedavnog naučnog skupa Srbi i Prvi svetski rat u SANU. Prevladalo je mišljenje, naglašava prof. Živojinović, koji je bio i predsednik Organizacionog odbora pomenutog skupa, da je najveća krivica za izbijanje svetskog rata

U Sarajevu juče je malo šta podsećalo na mladobosance i Gavrila Principa koji je, žrtvujući svoj život za slobodu svih naroda, 28. juna 1914. godine, na Vidovdan, praznik koji Srbi obeležavaju s ponosom, ispalio hitac i ubio austrougarskog prestolonaslednika Franca Ferdinanda i njegovu ženu Sofiju.   Nekadašnji muzej „Gavrila Principa“ danas je Muzej grada Sarajeva   Stanovnici grada na Miljacki, ali i tamošnji mediji,mnogoveću pažnju posvećuju početku ramazana, meseca posta muslimana, nego pompezno najavljenim manifestacijama povodom obeležavanja stogodišnjice Sarajevskog atentata i početka Velikog rata, a koje najvećim delom sponzoriše Francuska. Organizatori te navodno „nezapamćene ceremonije”, kojoj posebnu dimenziju treba da da koncert Bečke filharmonije u gradskoj Vijećnici (održan juče u

BEOGRAD, 29. JUNA /SRNA/ – Njegova svetost patrijarh srpski Irinej ocijenio je da su Gavrilo Princip i njegovi saborci bili mladići oduševljeni slobodom i da istoričari treba da imaju smjelosti i hrabrosti da kažu ono što je činjenca – da Srbija nije željela, niti izazvala rat, čiji se početak vezuje za Sarajevski atentat. Patrijarh Irinej je dodao da oni koji pišu “novu istoriju” čine to s namjerom da skinu odgovornost sa pravih uzročnika Velikog rata i da je prebace na one koji su silom prilika postali učesnici tog sukoba. “Naša istorija nisu samo slavne bitke i sveti ratnici. Naša istorija postaje i stalno pravdanje i dokazivanje sopstvene nevinosti. Istorija koja nam se ponavlja

Juče se navršilo 100 godina od kako je revolucionar “Mlade Bosne” Gavrilo Princip izvršio atentat na austrijskog cara Franca Ferdinanda, što se uzima kao povod za početak Prvog svetskog rata u kom je Srbija platila ubedljivo najskuplju cenu. Cena srpske pobede u Prvom svetskom ratu: 1.247.435 ljudi, tačno 28 % od broja celokupnog stanovništva. Do septembra 1915. poginulo je 170.000 boraca. Prelazak Albanije nije preživelo 77.000 vojnika. Na Solunskom frontu život je izgubilo 36.000 Srba. U zarobljeništvu, život je ostavilo 80.000 ratnika. A broj civila koji nisu sačekali oslobođenje penje se na preko 840.000. Srbija je u mir i oporavak krenula sa oko 540.000 ratnih siročadi Od 60.000 vešala koliko je Austrougarska podigla

Istoričar Miloš Ković stogodišnjici sarajevskog atentata, Gavrilu Principu i kosovskom zavetu, prebacivanju krivice: Gavrilo je bio i ostao naš vidovdanski junak i mučenik. Na njegovo ime reaguju Beč, Sarajevo, Berlin, London…     PUCNjI Gavrila Principa i danas se čuju i teško da će, u dogledno vreme, moći da budu prigušeni. Pogledajte koliko strasti izaziva pominjanje njegovog imena, ne samo u Sarajevu, nego i u Beču, Berlinu ili Londonu. Sećanje na njega već sto godina utiče na sliku o Srbima u značajnom delu svetskog javnog mnjenja – kaže za „Novosti“ profesor istorije na Filozofskom fakultetu u Beogradu Miloš Ković. Srbija i svet danas obeležavaju tačno sto godina od prelomnog i

Kada je na suđenju u jesen 1914. godine upitan zašto je ubio austrougarskog prestolonaslednika, Gavrilo Princip je odgovorio: „Narod trpi što je potpuno osirotio, što ga smatraju stokom… Ja sam seoski sin, znam kako je na selu i zato sam hteo da se osvetim i nije mi žao.” Dolazak nadvojvode Ferdinanda u Sarajevo Principov blizak prijatelj, Borivoje Jevtić, poručio je budućim istoričarima da „kad se bude premetalo i istraživalo ono što je u nama”, moraju se razumeti ekonomske i političke prilike u Bosni i Hercegovini. Na samo nekoliko stotina kilometara od Beča, gde cveta moderna evropska kultura, gde stvaraju Gustav Klimt i Sigmund Frojd, austrougarska politička elita u Bosni i

“Nisam zločinac, ubio sam onog ko je činio zlo”, izjavio je Gavrilo Princip tokom suđenja.   Gavrilo Princip bio je tinejdžer, pa nije mogao da pretpostavi političke posledice ubistva Franca Ferdinanda, kaže istoričar Momčilo Pavlović. Seljak je u bedi, upropastili su ga potpuno. Ja sam sin seljaka i znam kako je na selu. Zato sam hteo da se osvetim i nije mi žao. Zločinac nisam jer sam uklonio onog koji je činio zlo – izjavio je Gavrilo Princip tokom suđenja za ubistvo Franca Ferdinanda 28. juna 1914. u Sarajevu. Ove njegove reči i danas, kad se navršava sto godina od atentata, izazivaju brojne polemike među istoričarima. Jedni ga smatraju teroristom,

BANjALUKA, 27. JUNA /SRNA/ – U selu Obljaj kod Bosanskog Grahova sutra će svečno biti otvorena obnovljena kuća Gavrila Principa, izjavio je Srni načelnik ove opštine Uroš Makić. “Uspjeli smo do Vidovdana da završimo sve radove na kući našeg heroja. Prigodnim svečanostima sutra ćemo obilježiti 100 godina od početka Prvog svjetskog rata”, rekao je Makić, napomenuvši da bi svečnostima trebalo da prisustvuje predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske Igor Radojičić. On je podsjetio da je u obnovu kuće uloženo 50.000 KM. “Uložili smo mnogo truda i rada u obnovu Principove kuće i za nas je veoma značajno što je ona obnovljena. Ne smijemo zaboraviti heroje koji su dali živote za našu slobodu”, dodao

PRIJEDOR, 27. JUNA /SRNA/ – U Muzeju Kozare u Prijedoru danas će biti otvorena izložba “Stojanovići i Sarajevski atentat” povodom obilježavanja 100 godina od početka Prvog svjetskog rata, najavila je autor izložbe viši kustos Vedrana Adamović.   “Pričajući još jednu priču o Sarajevskom atentatu, kroz priču o Stojanovićima, upotpunjujemo stogodišnjicu ovog događaja. Austrougarska aneksija Bosne 1908. godine bila je veliko razočaranje i veliko iskušenje za mlade nacionaliste, među kojima su bila djeca prijedorskog sveštenika Sime Stojanovića – Mladen, Georgina, Persida i Sreten, odgajana u duhu rodoljublja”, rekla je Adamovićeva Srni. Članovi “Mlade Bosne” Mladen i Sreten Stojanović odlaze na školovanje u Tuzlu 1907, odnosno 1909. godine. Kao organizatoru štrajka protiv profesora i

Na isturenom jezičku zemlje, na ušću Rzava u Drinu, gdje je nekad bila Jalija, pa Sportski centar “Ušće”, za samo tri godine niklo je arhitektonsko i kulturno čudo, grad od kamena – Andrićgrad, koji će svečano biti otvoren na Vidovdan, 28. juna. Svečanost otvaranja grada od kamena i obilježavanja 100 godina od početka Prvog svjetskog rata počeće svetom arhijerejskom liturgijom, koju će u Hramu Svetog cara Lazara i kosovskih mučenika služiti Njegova svetost patrijarh srpski Irinej. Nakon liturgije na ulicama i trgovima Andrićgrada biće priređen bogat umjetnički program sve do 16.30 časova, kada će grad od kamena biti svečano otvoren ispred njegove već prepoznatljive kapije. Grad od kamena svečano će

PODGORICA, 25. JUNA /SRNA/ – Dvodnevni naučni skup pod nazivom “Crna Gora u Prvom svjetskom ratu” počinje danas u Podgorici u organizaciji Srpskog nacionalnog savjeta. Ljubodrag Dimić govoriće na temu “Srpska istoriografija i početak Prvog svjetskog rata”, a akademik Dragoljub Živojinović “Crna Gora i velike sile”. Izlaganje Vukića Ilinčića naslovljeno je sa “Crna Gora i Sarajevski atentat”. “Bokelji, prva posada broda `Srbija”, naslov je rada publiciste Vaska Kostića, dok će književnica Milica Kralj govoriti na temu “Srpska poezija u Prvom svjetskom ratu”. Akademik Zoran Lakić izlagaće na temu “Crna Gora i Prvi svjetski rat 1914-1918 – Pokušaj prevrednovanja naučno zasnovanih ocjena”, a Aleksandar Lukić “Srpska i crnogorska vojska 1914. godine sa posebnim

SREBRENICA, 25. JUNA /SRNA/ – U Skelanima kod Srebrenice sutra će biti otkrivena spomen-bista majoru srpske vojske Užičaninu Kosti Todoroviću, po kome škola u ovom mjestu nosi ime. Bista će u 12.00 časova biti otkrivena u školskom dvorištu u okviru programa obilježavanja 100 godina od izbijanja Prvog svjetskog rata u srebreničkoj opštini. Tom prilikom evociraće se sjećanje na životni i ratni put Koste Todorovića. Major Todorović, kao komandant Zlatiborskog dobrovoljačkog odreda, poginuo je u borbama sa Austrougraskom u septembru 1915. godine na Karačića brdu iznad Srebrenice, a njegovo i tijela još mnogih njegovih saboraca neprijatelji su spalili na lomači u centru ove varošice. Nakon otkrivanja spomen-biste, učenici skelanske škole prirediće kulturno-zabavni program,

BEOGRAD, 25. JUNA /SRNA/ – Istoričar Predrag Marković ocijenio je da je akademska zajednica u Srbiji nespremno dočekala jubilej – 100 godina od početka Prvog svjetskog rata, što najbolje potvrđuje činjenica da u godini obilježavanja nije objavljena nijedna knjiga o “Mladoj Bosni”. On je naglasio da je, za razliku od Srbije, u svijetu izašlo mnogo knjiga koje se bave tom temom, dok Srbi o tome raspravljaju po novinama iako nijednu knjigu nisu izdali na englekom jeziku. “Mi bismo morali da imamo nekoliko knjiga na engleskom jeziku posvećenih tome, gde bi se vodila rasprava sa raznim argumentima za koje smatramo da nam ne idu u korist”, pojasnio je Marković za Radio-televiziju Srbije. On

BANjALUKA, 25. JUNA /SRNA/ – Episkop zahumsko-hercegovački i primorski Grigorije otvoriće sutra u vladičanskom dvoru u Mostaru izložbu arhivske građe “Mlada Bosna i Sarajevski atentat”, koju je povodom obilježavanja 100 godina od izbijanja Prvog svjetskog rata priredio Arhiv Republike Srpske. Pomoćnik direktora Arhiva Srpske Bojan Stojnić precizirao je da je izložba podijeljena na poglavlja koja se odnose na “Mladu Bosnu”, zavjerenike i izvršioce Sarajevskog atentata, sam atentat, julsku krizu i stradanje Srba u BiH, te da je napravljena na 50 panoa. “Za potrebe izložbe koristili smo građu Arhiva Republike Srpske, austrijskih arhiva, arhiva u BiH i Srbiji, kao i biblioteka u BiH i regionu”, rekao je Stojnić. On je precizirao da izložbu prati

PODGORICA, /SRNA/ – U organizaciji Matice srpske za Crnu Goru sinoć je u Podgorici održana promocija Zbornika poezije “Princip ponovo u Beču”, čiji je priređivač pjesnik i književni kritičar Slobodn Čurović. “Zbornik predstavlja antologiju srpske poezije posvećenu Gavrilu Principu, koji je sve što je radio radio u cilju borbe za slobodu, ne samo srpskog naroda, nego i dugih jugoslovenskih naroda na prostoru tadašnje Kraljevine Jugoslavije”, rekao je akademik Zoran Lakić. U Zborniku od 300 strana sabrano je više od 100 pjesama najznačajnih pjesnika sa prostora svih nekadašnjih srpskih zemalja, kao i iz dijaspore, koji baštine ime i svijetli mučeničko-herojski lik Gavrila Principa. Zbornik je obogaćen i najvažnijim istorijskim podacima vezanim za atentat u

Francuski istoričar Frederik Gelton za „Novosti“ o Prvom svetskom ratu i sarajevskom atentatu: Sve što se dogodilo bilo je iznenađujuće. Pucanj Gavrila Principa nije uzrok svetskog sukoba     FRANCUSKI istoričar Frederik Gelton boravio je ovih dana u Beogradu, kao jedan od učesnika naučnog skupa posvećenog 100-godišnjici Prvog svetskog rata, koji je organizovala Srpska akademija nauka i umetnosti. Gelton je bio predavač istorije međunarodnih odnosa na Institutu političkih studija u Parizu, i vojne istorije na Visokoj školi Sen Sir. Radio je kao istoričar u Ministarstvu odbrane Francuske, a u evropskoj naučnoj javnosti poznat je kao jedan od najboljih poznavalaca istorije. Naša kulturna javnost imala je priliku da čuje njegovo predavanje

BANjALUKA, 23. JUNA /SRNA/ – Jedan od vodećih bošnjačkih intelektualaca Muhamed Filipović izjavio je da se već godinama u Sarajevu i Federaciji BiH /FBiH/ može osjetiti antisrpski duh, koji pokušava napraviti reviziju istorije i da Gavrila Principa i pripadnike “Mlade Bosne”, među kojima je bio i veliki broj bosanskih muslimana, proglasi teroristima.   On je naveo da je Principov pucanj u austrougarskog prestolonasljednika Franca Ferdinanda predstavljao politički čin, koji po ničemu ne može da se nazove terorizmom. Filipović je za “Pres Republika Srpska” rekao da se zgražava pokušajima pojedinaca iz bošnjačkog političkog i kulturnog života da propalu austro-ugarsku imperiju, koja je predstavljala surovog okupatora na ovim prostorima, predstave kao navodne prijatelje Bošnjaka i

ISTOČNO SARAJEVO, /SRNA/ – Kinoteka Republike Srpske, u saradnji sa Jugoslovenskom kinotekom iz Beograda, organizuje specijalni program povodom obilježavanja 100 godina od početka Prvog svjetskog rata pod nazivom “U kontekstu”, koji će biti održan od 24. do 30. juna u Istočnom Sarajevu.   Program počinje na Palama, u utorak, 24. juna, u 18.00 časova izložbom “Srbija i Srbi na filmu u Prvom svetskom ratu” koja će biti otvorena u Galeriji “Cekovića kuća”. Izložbom je obuhvaćen materijal koji je, u najvećem dijelu, prvi put dostupan javnosti. Na oko 50 panoa biće prikazani fotogrami iz filmova koje su od 1914. do 1918. godine snimili pioniri srpskog filma, ali i saveznički i snimatelji iz neprijateljskih zemalja,

BANjALUKA, 21. JUNA /SRNA/ – Predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik i pomoćnik predsjednika Ruske Federacije Igor Šogolev otkrili su danas u Banjaluci spomenik ruskom caru Nikolaju Drugom.   Predsjednik Dodik u obraćanju prisustnima rekao je da je otkrivanje ovog spomenika prilika da se srpski narod samo djelimično oduži velikom caru, velikom ruskom narodu i državi za podršku koju je od njih dobijao u odlučujućim danima. Predsjednik Srpske podsjetio je da je ovo dio manifestacije obilježavanja 100 godina od početka Velikog rata u kome su Srbi nesumnjivo bili najveći stradalnici. Dodik je napomenuo da o tome svjedoče istorijske činjenice koje nisu poklekle pod revizionizmom posljednjih dana koji bi da srpski narod stavi u onu nit