“MAGNUM KRIMEN” – Knjiga o “VELIKOM ZLOČINU” crkve

Uspostavljanjem ustaške Nezavisne Države Hrvatske klerikalizam u Hrvatskoj je, prema autoru Viktoru Novaku, stupio u svojevrstan brak sa ustaški pokretom i tako stvorio klerofašizam.

Pisac kapitalnog djela “Magnum krimen” /Veliki zločin/, porijeklom hrvatski istoričar, Viktor Novak /1889-1977/ objasnio je spregu Vatikana i rimske kurije, te hrvatskog katoličkog klera u razaranju srpskog bića i uspostavljanju ustaške države.

Novak, koji je rođen na današnji dan 1889. godine, u 18 poglavlja predstavio je razvoj rimokatoličkog klerikalizma i ustaštva u Hrvatskoj od početka 20. vijeka – od održavanja Svehrvatskog rimokatoličkog kongresa u Zagrebu 1900. godine do kraja Drugog svjetskog rata.

Novak je bio rimokatolički sveštenik kojeg su zbog njegovih stavova i djela raščinili u Katoličkoj crkvi.

Viktor Novak je bio i profesor Univerziteta u Beogradu, šef Istorijskog instituta Srpske akademije nauka i umetnosti i počasni član Jugoslovenske akademije znanosti i umjetnosti.

Novak je više od četrdeset godina potrošio na sakupljanje materijala koje će kasnije koristiti pri pisanju knjige – počeo je kao đak srednje škole, nastavio kao student, pa član Austrijskog istorijskog instituta i Vatikanske paleografske škole u Rimu, a sve je dovršio kao univerzitetski profesor u Zagrebu i Beogradu.

Godine 1941, neposredno nakon razaranja i okupacije Kraljevine Jugoslavije, Novaka hapsi Gestapo. Strahujući da ne bude ubijen, Novak je uništio sav materijal koji je prikupio u toku tih četrdeset godina.

Ali, odmah nakon rata nastavio je rad i napisao “Magnum krimen”.

Posmatrajući djelovanje Rimokatoličke crkve na tlu Jugoslavije u periodu dužem od pedeset godina, autor knjige zaključuje da je ova crkva zamijenila ideju služenja Bogu idejom služenja rimskoj kuriji, odnosno državi rimskog pontifikata u ulozi svjetskog vladara.

Posljedica te ideje u Kraljevini Jugoslaviji bilo je poistovjećivanje rimokatoličanstva sa hrvatskom državnošću, što je pretvorilo dio rimokatoličkog sveštenstva u vatrene pristalice ustaša.

Da bi postigla svoje ciljeve, Rimokatolička crkva podržava aktivno klerikalne političke partije, suprotstavljajući ih drugim konfesijama, a na prvom mjestu Srpskoj pravoslavnoj crkvi, javno propovijedajući mržnju protiv pravoslavnog stanovništva i zagovarajući hrvatski i slovenački separatizam.

Novak je optužio klerikaliste u Hrvatskoj /jezuite, franjevce, te rimokatoličke poglavare i sveštenike koji su zagovarali potpunu poslušnost Vatikanu/ da su pod direktivom pape i rimske kurije aktivno radili na suzbijanju reformističkog pokreta u Rimokatoličkoj crkvi u Kraljevini Jugoslaviji.

Oni su, pokazuje Novak, svjesno radili na suzbijanju svakog vida narodnog, vjerskog i političkog približavanja Srba i Hrvata.

Prema Novaku, Vatikan se bojao da će reformistički pokret u Rimokatoličkoj crkvi u Hrvatskoj /koji je 1919. godine proglasio od Vatikana autonomnu narodnu Hrvatsku starokatoličku crkvu/ prevladati i raditi na crkvenoj uniji sa Srpskom pravoslavnom crkvom.

Uspostavljanjem ustaške Nezavisne Države Hrvatske klerikalizam u Hrvatskoj je, prema autoru, stupio u svojevrstan brak sa ustaški pokretom i tako stvorio klerofašizam.

Pavelićevu ustašku državu tadašnje vođstvo Rimokatoličke crkve u Hrvatskoj proglasilo je za “Božiju državu” /Civitas Dei/.

Novak na stotinama stranica sačuvanih dokumenata nastoji da dokaže da je tadašnja Rimokatoličke crkva u Hrvatskoj ne samo otvoreno podržavala ustaški režim i njegove metode rješavanja “srpskog pitanja”, već i aktivno učestvovala u njihovom sprovođenju.

Knjiga je puna ratnih svjedočanstava i dokumenata o učešću hrvatskog rimokatoličkog klera u podršci, organizaciji i vršenju istrebljenja i prisilnog prevođenja Srba u rimokatoličanstvo, te potpunog istrebljenja Jevreja i Roma u Kraljevini Jugoslaviji.

Jedan od najbizarnijih događaja opisanih u ovoj knjizi jeste ponašanje nekih rimokatoličkih sveštenika u logoru Jasenovac. Nakon ubistava logoraša, koja su vršena na najsvirepiji način, koljači su se redovno molili Bogu u logorskoj kapeli.

Među istoričarima, Novakova knjiga prihvaćena je kao ozbiljna akademska referenca i često je citirana u univerzitetskim bibliotekama širom svijeta.

Zanimljivo je da su i nove vlasti nakon 1945. godine cenzurisale knjigu i određena poglavlja. Odmah po izlasku, svjedočio je autor, djelo je stavljeno na Indeks zabranjenih knjiga, a zaslugom Udbe nikada nije u cijelosti štampano sve do 2015. godine.

Ovo djelo i njegov autor i danas su javno ozloglašeni u Katoličkoj crkvi, a polemika i nastojanja da se knjiga ospori i pokaže netačnom i dalje traju.

Izvor: SRNA