Majke i udovice su ponavljale: “Da znadoh gde mu je grob, kao da bi se vratio živ” Matija Bećković besedi na parastosu TOG 16. juna, kojega su u dolini Kamničke Bistrije bojili sunce, sjeta i otmeno dostojanstvo preživjelih i potomaka ubijenih, nadahnuto je besjedio akademik Matija Bećković. “Došao sam na ovo sveto mesto kao sin svoga oca i izaslanik prestolonaslednika Aleksandra, čijem je ocu, kralju Petru Drugom bila zakleta ona vojska čiji je oficir bio moj otac, a ovde joj je poslednja od bezbroj masovnih grobnica. Došao sam zbog onog zbog čega se dolazi na groblje, da kažem ono što se na groblju govori. Ali prvi dolazak sina na grob

Dok na pitanje: “Kaine, gdje ti je brat?”, ne čujemo odgovor: “Eno ga u Sloveniji”, nećemo imati budućnosti Mitropolit Amfilohije, vladika Joanikije, Čedo Vukmanović i Matija Bećković OSVANUO je sunčani 16. jun 2005. Iz Podgorice je avionom u Ljubljanu stiglo blizu dvije stotine ljudi. Nemali broj njih je došao svojim kolima, autobusima, vozovima. U svečanim odijelima, ozbiljni i tužni, ali srećni što će prisustvovati prvom opijelu onih za čije se grobnice nije znalo šest decenija, stigli su u Kamničku Bistricu. Bez ijednog barjaka, truba, bez talambasa i osvetničkih pokliča. – Srećna sam, iako je tuge, odavno naslagane, mnogo. Doživjela sam da, eto, svom ocu zapalim svijeću na mjestu gdje počivaju

Naredba o vraćanju u Jugoslaviju se odnosila na Hrvate i ostale, sa izuzetkom četnika. Svi koji su bili protiv komunista proglašeni su fašistima Britanci vraćaju Srpski dobrovoljački korpus BORIVOJE M. Karapandžić u svojoj knjizi “Jugoslovensko krvavo proljeće 1945” piše da su četnici, nastojeći da što prije ostvare kontakt sa saveznicima, napisali pismo, mastilom, ćirilicom, na kockastom trgovačkom papiru, adresovano na savezničkog komandanta (autor mu ne navodi ime) u Koruškoj. U njemu je pisalo: “Jugoslovenska vojska u otadžbini iz Crne Gore, Boke i Starog Rasa obraća se savezničkom komandantu sa molbom da nas prihvati i pruži politički azil do našeg ponovnog povratka u domovinu. Nama se u borbi protiv okupatora, nametnula

Kroz Sloveniju smo putovali danima, zapisao je u svom svedočanstvu Radojica Vujačić Izbeglički logor u Vetrini maja ili juna 1945. godine – Kroz Sloveniju smo putovali danima, zapisao je u svom svedočanstvu Radojica Vujačić. Negdje brže, nekad sporije, stalno očekujući partizanske zasjede. U nastojanju da skratimo put do saveznika, do austrijske granice, kretali smo se obično cestama, ali i seoskim putevima, raznim prečicama gdje je to bilo moguće, preko brežuljaka, brdovitih terena, pa i sasvim strmih prevoja kao što su Kamniške Alpe… Vozila su bila pretrpana, na njima su sjedjela djeca, starci, bio je tu namještaj, hrana… Pored vozila su hodali muškarci, naoružani, bez oružja, djeca, žene, ranjenici. Hodali su

Umor, glad, strah i neizvesnost lomili su ljude, obeshrabrivali ih, otupljivali čula. Zajedno su se povlačili poraženi Nemci, ustaše, domobrani, ljotićevci, četnici Žrtva Dragiša Vasić i krvnik Sekula Drljević PREOSTALI četnici iz formacija Pavla Đurišića svrstani u tri “zelenaške brigade” (Prva brigada “Vuk Mićunović”, Druga brigada “Bajo Pivljanin” i Treća brigada “Nikac od Rovina”), krenuli su ka Zidanom Mostu. Umjesto šajkača vojnici su dobili crnogorske kape obavijene platnom zelene boje. Niži komandni kadar je uglavnom ostao isti, a komandante brigada je postavljao Sekula Drljević. Po svjedočenju Predraga Miša Cemovića, čim su se oslobodili ustaške kontrole ubijeni su Boško Agram, Vukosav Drljević i Dušan Krivokapić, kao i gardista, izvjesni Kršikapa. Gotovo

U Kulturnom centru Istočno Novo Sarajevo u utorak, 21. aprila, biće predstavljena knjiga “Mitropolit Sveti Petar Zimonjić” čiji je autor sveštenik Ranko Bilinac. Riječ je o doktorskom radu protojereja Bilinca, koji je odbranjen na katedri za istoriju Filozofskog fakulteta Univerziteta u Istočnom Sarajevu. Autor u knjizi govori o životu i radu mitropolita hercegovačkog i primorskog Petra Zimonjića koji je mučenički postradao 1941. godine od ustaša. Jedan od recenzenata umirovljeni episkop zahumsko-hercegovački i primorski Atanasije ističe da se knjiga, iako stručna istorijsko-bogoslovska studija, čita sa velikom pažnjom, i zbog značaja mitropolita Petra Zimonjića u novijoj crkvenoj i nacionalnoj istoriji, ali i zbog obilja podataka i materijala koji sadrži, kao i načina

Đurišića, Dragišu Vasića, Zaharija Ostojića i Petra Baćevića ustaše su zverski umorile. Sekula Drljević je četnike predao zloglasnom ustaškom popu Filipoviću Četnici Pavla Đurišića prelaze preko reke Bosne GOSTOPRIMSTVO ustaša i Drljevića biće uskoro skupo naplaćeno. Umjesto pokreta slijedi zamandaljivanje zatvorskih kapija, ispred kojih su postavljena mitraljeska gnijezda. Pavlu je predat spisak sa imenima 33 oficira, na čijem samom početku je bilo njegovo. Zahtjev: bezuslovna predaja, preostali mogu da se priključe svojim jedinicama. Đurišić je bio odvojen od vojske, a onda su jednog po jednog, oficire sa spiska, strijeljali u zgradi komande. – Oko dva časa poslije podne kapija je otvorena, ušao je prvo tenk, za njime odred ustaša. Naredili

Na Kozari Đurišiću je stigla vest da je Prvi puk prišao ustašama. Sekula Drljević pravio je crnogorsku državu daleko van njenih granica Bosanska Gradiška: Nemi svedok stradanja crnogorskog velikog zbega O pokretu crnogorsko-sandžačko-hercegovačkog zbjega, njihovom trenutnom položaju i namjerama saznao je ubrzo Sekula Drljević. Znao je da Pavle Đurišić izvodi svoj plan, da je sporazum bio varka kako bi se zaštitili bolesni i ranjeni, pa je izdejstvovao kod Ante Pavelića, čija je nezavisna država umirala, a njena razularena vojska željna osvete krstarila Slavonijom i djelovima Bosne, da spriječi put ka Sloveniji. Ustaške jedinice, brojne i dobro opremljene, stigle su iz Banjaluke i Slavonije i u zoru 4. aprila napale Dvadeset

Mladi ljudi u vreme prijema u SKOJ morali su da ubiju nekog svog kao znak odanosti. Bolesti su dolazile pojedinačno, nenajavljeno, a potom u serijama Nikola Simov Vujačić poveo je četrnaestogodišnjeg sina Radojicu Bolesti, glad, iscrpljenost, umor bili su stalna pratnja odstupnika. Bolesti su dolazile pojedinačno, nenajavljeno, poslije i u serijama, kako to biva kod epidemija i u uslovima kakvi su bili te jeseni i zime 1944. Jednu tragičnu priču s početka bosanske golgote, saopštio je u svojoj knjizi “Od Berana do Blajburga” Milić J. Osmajlić, koji je penzionisan kao prosvjetni radnik u Beranama. Kao dvadesetogodišnjak, Milić se sa svojim ocem Jovanom i ostalima svojima, kao i brojnim plemenicima krajem

Žestoka propaganda rušila je mostove za prevazilaženje bratoubilačke borbe Mitropolit Joanikije povlačio se sa svojim narodom U Velikom zbjegu koji se u Farmacima kod Podgorice spremao na veliki put čiju trasu gotovo niko nije pouzdano znao, nalazio se i priličan broj ljudi iz Lješanske nahije. Prema kazivanju Blagote P. Vukčevića u feljtonu koji su objavile podgoričke “Vijesti” (april i maj 2009.) pod nadnaslovom “Svjedočanstva o stradanju crnogorskih četnika i civila u Sloveniji 1945. godine” “bilo je ukupno mojih plemenika od Sitnice do Stavora dvije stotine vojnika”. Od 67 njegovih bratstvenika, samo se dvanaest vratilo svojim kućama. Tri njegova starija brata, Milutin, Mirko i Boško zauvijek su ostali u šumama Pohorja,

Komunisti su u Drugom svetskom ratu pobili više od 480 srpskih sveštenika Ikona iz cetinjskog manastira U situaciji terora, nasilja, masovnih likvidacija nevinih i nedužnih, koju su stvorili komunisti počev od kraja 1941, pa nadalje tokom rata i okupacije zemlje, posebno je stradala Pravoslavna crkva i Mitropolija crnogorsko-primorska. O tome rječito govori izvještaj koji je mitropolit crnogorsko-primorski Joanikije (Lipovac) uputio Svetom sinodu Srpske pravoslavne crkve 2. februara 1944. godine (preuzeto iz trotomne publikacije protojereja Velibora Džomića “Stradanje Srpske Crkve od komunista”, treći tom, izdanje Svetigora 2003. godine). U izveštaju između ostalog stoji: a) Na teritoriji ove eparhije tokom protekle tri godine dana porušeni su i zapaljeni sljedeći manastiri: Reževići, Gradišta,

Zbog čega su sveštenici i mitropolit odlučili da napuste Crnu Goru Otac Luka Vukmanović sa učenicima Bogoslovije na Cetinju 1937. godine Na suštinsko pitanje, kako je i zašto gotovo polovina Mitropolije-crnogorsko-primorske s mitropolitom na čelu pošla na put bez povratka, a sa sveštenstvom i veliki broj civila, vjernika, svakako mogući odgovor, na temelju radova svoga oca, daje profesor dr Čedo Vukmanović, sin uglednog sveštenika, koji će dobar dio života i energije utrošiti u nastojanjima da rasvijetli kako očevo tako i stradanije ostalih iz Velikog zbjega. – Sveštenstvo naše pravoslavne, svetosavske crkve znatno prije te tmurne jeseni 1944. bilo je dobro upoznato sa temeljnim stavovima i principima komunista i marksističke nauke,

Sukobi među ljudima retko gde su tako doživljeni kao kod nas, u našem narodu Rodna kuća Oca Luke i narodnog heroja Tempa Vukmanovića Još jedan otac i sin krenuli su na beznadni put nade. Sveštenik dr Luka Vukmanović, zaljubljenik vjere, oličenje hrišćanskog morala, skroman, a široke kulture i obrazovanja, kako ga sjenči u uvodu Lukinih sabranih djela Pavle Kondić, monah Mitropolije crnogorsko-primorske, poveo je sa sobom najstarijeg sina Čeda, četrnaestogodišnjaka. Kod kuće su s majkom ostala mlađa djeca Kosara, Nikola i Roksanda. Čedo će preživjeti pakao Bosne, Hrvatske i Slovenije, a sveštenomučenik Luka, kojega će Srpska pravoslavna crkva više decenija kasnije proglasiti za sveca, biće pogubljen u Kamničkoj Bistrici, o

Po kojima su to kriterijumima partizani u Baru likvidirali osamdeset ljudi. Risto Knežević je uzviknuo: “Ja za mene grob kopati neću”, a onda se dao u bijeg Barska gimnazija nemi svedok krvoprolića Naredba o izmjeni puta, koja je podrazumijevala povratak “skadarske grupe” u kojoj je bilo oko 800 ljudi samo sa Primorja, izazvala je pravu pometnju. – Tada je puklo zlo među nama – sjeća se Stevo Boreta. – Neki su bili za to da se ipak nastavi put prema Grčkoj, dio je bio odlučan da se vratimo kućama, bilo je i onih koji su htjeli da ispoštuju naredbu i vrate se na zborno mjesto oko Podgorice. Saznali smo da