Cilj ustaša – istrebljenje Srba

Nastanak Nezavisne Države Hrvatske proglasio je preko mikrofona Radio Zagreba u 17 i 45 sati, 10. aprila 1941. bivši pukovnik austrougarske vojske Slavko Kvaternik, koji je govorio u ime poglavnika Ante Pavelića. Posle ovog radiofonskog proglašenja usledila je službena ceremonija. Tako se rađa „nezavisna“ hrvatska država, koja od nezavisnosti ima samo ime, budući da se nalazi pod gvozdenim starateljstvom nacifašističkih okupacionih snaga.

Teritorija ove države obuhvata istorijsku Hrvatsku, Slavoniju, Bosnu i Hercegovinu i deo Dalmacije, ali jedna nevidljiva demarkaciona linija deli je na dve posebne zone: na zapadu je pod italijanskom, a na istoku pod nemačkom kontrolom. Liniju koja razdvaja zone uticaja uspostavili su nacisti da bi sebi obezbedili veći deo rudnih rezervi.

Nova marionetska država koju su stvorili Firer, nacista, i Duče, fašista, može da računa na vatrenu podršku Hrvatske katoličke crkve, podršku koja je sasvim konkretna. Jedanaestog aprila preko Radio Zagreba ustaške vlasti su pozvale gradsko stanovništvo da se obrate župničkim uredima gde će im sveštenici dati uputstva kako da se ponašaju kao saradnici nacifašističkih okupatora.

Umereni vođa Vlatko Maček ispunio je svoje obećanje: 9. aprila je napustio kolege u ministarskom kabinetu koji su se sklonili u Crnu Goru i odmah se uputio u Zagreb da bi javno izrazio podršku novom režimu, obezbeđujući Paveliću neophodnu podršku Seljačke stranke. Kasnije će se ispostaviti da je Maček bio unapred obavešten o nacifašističkom napadu na Jugoslaviju: 31. marta dopisnik nemačke novinske agencije „Dne“ preneo mu je poruku Fon Ribentropa da se drži dalje od Beograda.

Ante Pavelić stiže u Zagreb 15. aprila. Prvo što je poglavnik učinio bilo je upućivanje telegrama silama Osovine sa zahtevom da službeno priznaju novu državu. Musolini odgovara iz Rima:

„S velikim zadovoljstvom pozdravljam novu Hrvatsku koja je stekla dugo priželjkivanu slobodu, danas kada su sile Osovine uništile veštačku jugoslovensku tvorevinu. Drago mi je da mogu da vam izrazim priznanje Nezavisne Države Hrvatske u ime fašističke vlade kojoj će biti milo da se s hrvatskom narodnom vladom dogovori o granicama nove države, kojoj italijanski narod želi svaku sreću.“

Slično priznanje stiglo je od Hitlera i drugih članova Trojnog pakta, kao i od Mandžukua, marionetske države koju su 1934. stvorili Japanci u Mandžuriji.

Sutradan, 16. aprila, u Italiji Corriere della Sera objavljuje da u Zagrebu „zrači red doktora Pavelića koji je odmah raspustio sve političke stranke u Hrvatskoj“. Kao prvu meru poglavnik u novoj hrvatskoj državi obnavlja diktaturu.

Godine 1941, 16. aprila, u Zagrebu se ustoličuje prva ustaška vlada: predsedava Ante Pavelić, koji pre svega traži blagoslov pape, upućujući Piju XII srdačnu poruku:

„Božansko proviđenje mi je povjerilo vođenje vlade, a moja prva nakana je da narod ostane vjeran svojoj slavnoj prošlosti, Svetom apostolu Petru i njegovim nasljednicima, da naša nacija, prožeta riječima Svetog evanđelja, postane Božje kraljevstvo. Da bismo izvršili takav veličanstveni zadatak ponizno molim Vašu svetost da mi da svoju podršku.“

Osim cilja za ostvarenje nezavisnosti i stalnog pozivanja na ideološko-religiozni integralni katolicizam ustaški pokret nije nikada razradio neki precizan politički program. Tu prazninu popunjava poglavnik u svojstvu diktatora – predsednika Vlade Nezavisne Države Hrvatske, posredstvom neke vrste „programa namera“, koji se sublimira u jedan precizan imperativ: krajnji cilj mora da bude stvaranje Hrvatske kao domovine naroda čistog u telu i duhu, lišenog rasnog mešanja i očišćenog od pojedinaca koji su tuđi njegovoj katoličkoj veri. Hrvatska država za koju se Ante Pavelić priprema da vlada broji oko šest i po miliona stanovnika: od toga je preko dva miliona omraženih Srba pravoslavne vere i nešto manje od 90.000 Jevreja.

Jevrejski problem za ustaše nije glavni „rasni problem“: što zbog malog broja Jevreja u Hrvatskoj, što zbog toga što je poglavnikova žena Mara jevrejskog porekla (ćerka Jevrejke Ivane Hercfeld), a i brojne ustaške starešine imaju jevrejsko poreklo.

Za poglavnika je antisemitizam potreban prvenstveno zbog ugađanja veoma moćnom nacističkom savezniku. Pravo „konačno rešenje“ za ustašku diktaturu jeste istrebljenje Srba: jedine etničke grupe koja je u stanju da „uprlja čistu hrvatsku rasu“, pravoslavnih „šizmatika“ koji se suprotstavljaju Rimskoj crkvi, starih ugnjetača Kraljevine Jugoslavije.

Ustaški diktator ne gubi vreme. Već 18. aprila poglavnik donosi prve dekrete rasnog tipa: predviđa se imenovanje državnih komesara u privatnim preduzećima čiji su vlasnici Srbi ili Jevreji, koji će raspolagati svim njihovim sredstvima. Istoga dana se razašilje i druga naredba Glavnog ustaškog ureda (privremeni naziv za buduće Ministarstvo unutrašnjih poslova), koja predviđa „uhićenje svih Srba i svih Židova koji su poznati kao komunisti čak i na osnovu samih sumnji“.

NARUDžBINA

Knjiga „Nadbiskup genocida“, u izdanju kuće JASEN može da se naruči preko telefona 011 32 86 339, 064 124 2626 ili na mail: jasenbook@gmail.com

Jedan drugi dekret sa zakonskom snagom, koji je donet 25. aprila 1941, zabranjuje „upotrebu ćiriličkog pisma kako u privatnom, tako i u javnom životu“. Pet dana kasnije dekret „3a obranu arijske pace i časti hrvatskog naroda“ utemeljuje Povereništvo za rasnu politiku, koje je ovlašćeno da potvrdi ili promeni odluku u svim slučajevima „sumnjive rasne pripadnosti“; ovaj dekret nalaže javnu rasno–versku identifikaciju, obavezujući srpsko stanovništvo da nosi traku plave boje sa slovom P (što znači pravoslavac), a jevrejsko da nosi Davidovu zvezdu na rukavu (zatim na leđima).

Naročito stroge su antisemitske norme koje je u Zagrebu izložio šef zagrebačke policije (i budući šef sveukupne hrvatske policije) Eugen Dido Kvaternik u Naredbi koja je ovako koncipirana: „Svim Židovima se zabranjuje da napuste teritoriju grada Zagreba. Strogo se zabranjuje Židovima da kupuju robu ili živežne namirnice u dućanima prije 10 sati. Židovi mogu kupovati samo u židovskim dućanima.

SVI dućani kojima upravljaju Židovi moraju odmah izvjesiti sljedeće natpise: na kartonu veličine 16×25 cm mora biti napisano crnim slovima cijelom dužinom ‘Židovski dućan’. Ovi natpisi moraju biti nalijepljeni na svim izlozima u visini 150 cm od zemlje ili od poda, vidljivi sa ulice ili sa one strane sa koje se ulazi. Svi Židovi s njemačkim državljanstvom moraju se prijaviti Ustaškoj policiji, Židovsko odjeljenje, da bi preuzeli židovske oznake. Upozoravaju se svi Židovi da se ne zadržavaju i da ne hodaju u zonama grada koje su zabranjene za Židove.“ Zagrebački katolički nadbiskup, monsinjor Alojzije Stepinac, odobrava prećutnim pristankom ovaj antisemitski red koji je na snazi u njegovoj biskupiji.

SRBI, ŽIDOVI, CIGANI I PSI

Poslednjeg dana aprila stupa na snagu dekret sa zakonskom snagom pod naslovom „O hrvatskoj nacionalnosti“, koji utvrđuje da pravo državljanstva u novoj hrvatskoj državi pripada samo „onome tko je arijskog podrijetla… Židovi i Srbi nisu državljani Nezavisne Države Hrvatske, nego pripadnici Države… Samo arijci uživaju politička prava“. Srbima, Jevrejima i nomadima zabranjuje se hodanje pločnicima i posećivanje javnih mesta, prodavnica i restorana, dok se na prevozna sredstva stavljaju natpisi:

„Zabranjeno Srbima, Židovima, Ciganima i psima.“

Autor: Marko Aurelio Riveli

Izvor: VEČERNjE NOVOSTI