Memorijali Velikog rata u dobrom stanju

U Muzeju Semberije u Bijeljini danas je otvorena izložba o memorijalima Prvog svjetskog rata u Republici Srpskoj, čiji su autori Mirko Babić, Snežana Negovanović i Nenad Lukić.

Negovanovićeva je rekla novinarima da je izložba rezultat trogodišnjeg istraživanja i ovo je njeno prvo predstavljanje koje prikazuje stanje 43 memorijalna obilježja, a uz izložbu je urađen i katalog.

“Uporedo sa našim istraživanjem trajala je i obnova memorijala, zahvaljujući opštem interesovanju povodom stogodišnjice obilježavanja kraja Prvog svetskog rata i ovom izložbom započinje niz događaja kojima će se obeležiti pobeda u ovom Velikom ratu”, istakla je ona.

Prema ocjeni autora istraživanja, na teritoriji Republike Srpske memorijali Velikog rata su u vrlo dobrom stanju, zahvaljujući aktivnom odnosu prema ovakvim spomen-obilježjima, naročito poslije stvaranja Republike Srpske i jasno definisanog stava ka srpskom nacionalnom identitetu.

“Veliki broj memorijala je obnovljen, nakon što su prošli sličnu sudbinu i burnu istoriju, nastali su nakon Prvog svetskog rata, srušeni u Drugom svetskom ratu, nakon toga su obnovljeni na neki drugačiji ideološki način, da bi opet bili rušeni u poslednjem odbrambeno-otadžbinskom ratu i ponovo obnovljeni, sa vraćenim krstom koji je ranije bio zamenjen petokrakom”, kaže Negovanovićeva.

Ona je navela da će povodom obilježavanja stogodišnjice pobjede u Velikom ratu u Republici Srpskoj biti postavljeni i novi spomenici.

Izložba prikazuje tri vrste memorijalnih obilježja, spomenike žrtvama egzekucija i namještenih procesa Srbima nakon Sarajevskog atentata, memorijale borcima Velikog rata i spomenike memorijalizacije dinastijama koji su podizani u čast kralju Petru i kralju Aleksandru.

Za Negovanovićevu Bijeljina ima najljepši spomenik kralju Petru u Republici Srpskoj, a najljepši spomenik Velikog rata u Srpskoj je u Trebinju, u čijoj je kreaciji učestvovao i veliki srpski pjesnik Jovan Dučić.

“Srpski narod je u 20. veku preživeo velika stradanja i svim tim ljudima koji su stradali za današnju slobodu treba odati poštu, iako nismo uspeli ni da popišemo žrtve tih ratova”, rekla je ona.

Istraživanje stručnjaka iz Srbije i Srpske obuhvatilo je i memorijale na prostorima današnje Federacije BiH.

Negovanovićeva kaže da spomenici u Mostaru i Stocu nisu ni pronađeni, u Sarajevu postoje, ali sa drugačijim vidom interpretacije, dok su autori imali odličnu saradnju u Tuzli gdje je postavljen i novi spomenik dobrovoljcu iz Velikog rata.

Ona je posebno istakla važnost obnove Vidovdanske kosturnice na Koševu u Sarajevu, koja se radi po projektu Republičkog zavoda za zaštitu prirodnog i kulturnog nasljeđa iz Banjaluke.

Izložba “Memorijali Prvog svjetskog rata na teritoriji Republike Srpske” biće postavljena u Muzeju Semberije u Bijeljini do 23. Februara.

Izvor: SRNA